آموزش درس اصول ‌روابط‌ بین‌الملل در دانشگاه‌های ایران: آسیب‌ها و راهکارها

چکیده

یکی از راه‌های ارتقای هر رشته علمی، وجود ارتباط مستمر میان اهل آن اعم از اساتید و دانشجویان و محققان است. در صورتی یک رشته علمی می‌تواند گسترش یابد و بالنده باشد که اهل آن علم در ارتباط با هم به چالش دیدگاه‌ها، رهیافت‌ها ونظریه‌ها از یک سو و روش‌های مطالعه و پژوهش از سوی دیگر بپردازند. این امر مستلزم وجود راه‌های ارتباطی نهادینه شده و نظام‌مند میان اهل آن علم است. یکی از این راه‌ها انجام تحقیقات در مورد وضعیت هر رشته علمی از حیث آموزش و پژوهش و اعلام نتایج آن به جامعه علمی می‌باشد. درس اصول‌ روابط‌ بین‌الملل اولین درسی است که تلاش دارد تا دانشجویان کارشناسی رشته علوم‌سیاسی را با مبحث روابط بین‌الملل آشنا سازد و مانند سایر دروس پایه‌ای ار اهمیت بسیار برخوردار است. در این مقاله به دنبال آن هستیم تا با استفاده از روش پیمایشی به مطالعه کمّی و کیفی در جهت آسیب‌شناسی شیوه و محتوای آموزش درس اصول‌ روابط‌ بین‌الملل به‌عنوان یکی از دروس اصلی و پایه‌ای رشته علوم‌سیاسی در دانشگاه‌های ایران بپردازیم. مهم‌ترین پرسش‌های این مقاله عبارتند از:
الف) منابع درسی- اعم از اصلی و فرعی- اصول روابط‌بین الملل در دانشگاه‌های مختلف کدام است، ب) مباحث تدریس شده تا چه میزان به‌روز و کاربردی است و بالاخره ج) میزان رضایت‌مندی دانشجویان از شیوه تدریس این درس به چه میزان است. از آنجا که این تحقیق از نوع اکتشافی و توصیفی است، قاعدتاً نمی‌تواند دارای فرضیه‌ای مشخص باشد و تنها هدف آن جمع‌آوری اطلاعات و آسیب‌شناسی شیوه تدریس درس اصول‌ روابط‌ بین‌الملل و ارائه راه‌کارهایی برای بهبود وضعیت موجود آموزش این درس می‌باشد. این تحقیق داده‌های خود را از دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی، امام صادق (ع)، آزاد تهران، بین‌المللی امام‌خمینی، فردوسی مشهد، یزد، اصفهان، شیراز، باقرالعلوم (ع)، مفید و موسسه امام‌خمینی (ره) در فاصله سال‌های 1385 - 1380 کسب کرده است. روش جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسش‌نامه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Teaching the Course “Introduction to International Relations” in the Iranian Universities: Problems and Sollutions

چکیده [English]

C
onstant communication among scholars is one way to promote the standing of any discipline. To do this, scholars have to examine the way teaching and researche is being done in their discipline. The course “Introduction to International Relations” is the first and almost the only theory course which political science students at BA level take in the Iranian universities. Through this course, students become familiar with different issues in world politics and learn how to analyze them using concepts and theories of International Relations. This article seeks to survey how this course is being taught in different universities in Iran by asking: 1) what are the main texts being used; 2) how up-to-date the course outlines are; and 3) how satisfied are the students who take the course. According to the nature and type of the research, the inductive method is employed to analyze the data which are gathered from 13 universities all around Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Introduction to International Relations