بازنمایی ساخت قدرت در فضای دانشگاه: با تکیه بر اندیشه فوکو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

فضا در پیوند با قدرت و میکروفیزیک های آن است. با استنباط از نظریه میشل فوکو می توان گفت، فضا  با استفاده از نشانه های قدرت همچون رابطه، مقاومت، دانش و آزادی در ارتباط است. از این منظر قدرت تولید کننده و متکثر است. قدرت بصورت میکروفیزیک های گوناگون اعمال می شود، هم قابل مشاهده و هم نامحسوس است. دانشگاه نشانه های متعددی بلحاظ نرم افزاری و نیز سخت افزاری همچون ساختار بوروکراتیک، اقتدارعلمی و معماری در ارتباط با قدرت را در خود دارد. این  فضا به مثابه جریانهای مرتبط با تولید دانش/قدرت عمل می کند و با نشانه هایی همچون وسعت فضای فیزیکی، معماری، گفتمانهای موجود در روند سازمان قدرت قابل بررسی است. بنابراین، میکروفیزیک های قدرت در دانشگاه با تکیه بر میزان اهمیت دانش/قدرت، ایدئولوژی، بوروکراسی های موجود خود را به نمایش می گذارند. در پژوهش حاضر دانشگاههای تهران، علامه طباطبایی، شاهد و علوم وتحقیقات مورد بررسی قرار گرفته و با تشابهات و تفاوت هایی دارای فضا به مثابه جریانهای قدرت هستند. روش پژوهش حاضر میدانی است و از طریق مشاهده و مشاهده انجام پذیرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of Power Structure in University Space: based on Foucault's thought

نویسنده [English]

  • Fateh Moradi
چکیده [English]

Space is in connection with power and its microphysics. Inspired by Michel Foucault's theory, we can say that space finds relationship with power signs such as relation, resistance, knowledge and freedom. From this perspective, power is producer and pluralistic. Power is applied as various microphysics and both is visible and subtle. University has several signs in terms of software and hardware such as bureaucratic structure, scientific authority, and architecture in connect with power. This space acts as flows related to production of knowledge/power. And it is searchable with signs such as the extent of physical space, architecture and available discourses in the organization. So, microphysics of power at university exhibit itself relying on the importance of knowledge/power, ideology and available bureaucracies. The present study checks following universities: Tehran University, Allameh Tabatabaie University, Shahed University, and Science and Research University. Despite the similarities and differences, these universities own space as power flows. The applied method is field research done via observation and interviews.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Power
  • microphysics power
  • location
  • space
  • university
استروی، جان.(١٣٨٩). مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه. تهران، نشر آگه، چاپ دوم.
اطهری، سیدحسن.(١٣٩٣). دیالوگ فوکو و هابرماس درباره بنیان های مدرنیته، انسان گرایی، گفتمان ودموکراسی. فصلنامه سیاست، دوره٤٤، شمارە٢
افروغ، عماد.(١٣٧٧). فضا ونابرابری اجتماعی. تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
برد، جی، اف.(١٣٨٢). فوکو، قدرت و سیاست. ترجمه: محمدعلی قاسمی. گفتمان بهار شماره٧
بشیریه، حسین.(١٣٧٥). تبارشناسی انسان مدرن: درآمدی بر فوکو. نشریه کیان، شماره ٣٥
بودریار، ژان.(١٣٩٣). نظام اشیا. ترجمه: پیروز ایزدی، تهران، نشر ثالث
بوستانی، داریوش.(١٣٨٨). مقدمه ای بر ابعاد و گستره دستگاه نظری میشل فوکو. مجله علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی فردوسی مشهد.
تاجیک، محمدرضا.(١٣٨٦). خیابان و سیاست: تجربه سیاسی از جنس بازیگوشی در ایران امروز. پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دوم شماره ٤
جهانگیری، جهانگیر.(١٣٩٢). بررسی و نقد کتاب زیست سیاست. پژوهشنامه متون و برنامه های علوم انسانی، سال ١٣شماره ٤
چلبی، مسعود.(١٣٨٦). جامعه شناسی نظم. تهران، نشر نی، چاپ ششم.
حاجی رضا طهرانی، امیر.(١٣٨٩). تولید جنسیتی فضای عمومی: بررسی گفتمان تفکیک جنسیت در فضاهای عمومی شهر تهران(نمونه موردی مترو). پایان نامه کارشناسی ارشد، مطالعات فرهنگی، دانشگاه علم وفرهنگ.
حشمت زاده، محمدباقر.(١٣٨٦). سیاست، ساختمان و شهر. پژوهشنامه علوم سیاسی، سال ٢، شماره٧
حقیقت، سیدصادق.(١٣٩٢). تاریخ عقاید، تاریخ فکری و مطالعات سیاسی. دوفصلنامه سیاست نظری، شماره ١٤
__________.(١٣٩٣). جایگاه حقیقت و عقلانیت در تبارشناسی میشل فوکو. فصلنامه مطالعات سیاسی، سال ششم، شماره ٢٣
خالقی، احمد.(١٣٨٢). قدرت، زبان، زندگی روزمره. انتشارات گام نو
دریفوس، هیوبرت ال.(١٣٨٢). میشل فوکو، فراسوی ساختارگرایی و هرمنوتیک. ترجمه: حسین بشیریه، تهران، نشر نی، چاپ سوم
روجک، کریس.(١٣٩٠). مطالعات فرهنگی. ترجمه: پرویز علوی، تهران، نشر ثانیه
ساراپ، مادن.(١٣٨٢). راهنمایی مقدماتی بر پساساختارگرایی و پسامدرنیسم. ترجمه محمدرضا تاجیک، تهران، نشرنی
ضمیران، محمد.(١٣٧٩). میشل فوکو: دانش و قدرت. تهران، نشر هرمس.
عالم، عبدالرحمن.(١٣٨٨). فوکو: اندیشمندی انتقادی. فصلنامه سیاست، دوره ٣٩، شماره٢
عضدانلو، حمید.(١٣٨٥). میشل فوکو: اندیشه ورز نااندیشیده ها. اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره ٢٢٣،٢٢٤
__________.(١٣٨٦). زبان، زندگی و سیاست. نشریه بازتاب اندیشه. شماره٩٣
غلامرضاکاشی، محمدجواد.(١٣٨٥). دموکراسی و فضای شهری. ماهنامه آیین، شماره ٥
__________.(١٣٩٠). تحلیل فضا به مثابه گفتمان کاوی میدانی. مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره٥، شماره٢
__________.(١٣٨٦). فضای دانشگاه: سیاست ورزی و ناسازه های هویتی در زندگی دانشجویان. تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
فرهادی بابادی، فاطمه.(١٣٩١). شهر، تشویش و آرزومندی: با تأکید بر وضعیت مسئله گون خانه در شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، مطالعات فرهنگی، دانشگاه علم و فرهنگ.
فوکو، میشل.(١٣٨٠). نظم گفتار. ترجمه: باقر پرهام. تهران، نشر آگه، چاپ دوم
__________.(الف١٣٨٨). اراده به دانستن. مترجم: نیکوسرخوش، افشین جهاندیده. تهران، نشر نی، چاپ پنجم
__________.(ب١٣٨٨). تاریخ جنون. ترجمه: فاطمه ولیانی، تهران، نشر هرمس، چاپ هفتم
__________.(١٣٨٩). تئاتر فلسفه: گزیده ای از درسگفتارها، کوتاه نوشت ها، گفت وگوها. ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران، نشرنی.
__________.(الف١٣٩٠). مراقبت و تنبیه. مترجم: نیکو سرخوش، افشین جهان دیده.تهران، نشر نی، چاپ نهم
__________.(ب١٣٩٠). تولد زیست سیاست. مترجم: رضا نجف زاده، تهران، نشرنی
قادرزاده، هیرش.(١٣٩١). بازشناسی مفهوم قدرت در اندیشه فوکو. غرب شناسی بنیادی، سال سوم شماره ٢
کهون، لارنس.(١٣٩٠). از مدرنیسم تا پست مدرنیسم(متن های برگزیده). ویراستار فارسی: عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی، چاپ هشتم.
لوکس، استیون.(١٣٧٠). قدرت فر انسانی یا شر شیطانی. ترجمه: فرهنگ رجایی. تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
منوچهری، عباس.(١٣٨٩). نسبت فلسفه سیاسی و قدرت در اندیشه سیاسی لئواشتراوس و میشل فوکو. فصلنامه سیاست، دوره ٤ شماره ٢
نش، کیت.(١٣٩١). جامعه شناسی سیاسی معاصر. ترجمه: محمد تقی دلفروز. تهران، نشر کویر
نظری، علی اشرف.(١٣٨٦). نگرش مدرن به مفهوم قدرت سیاسی. پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دوم شماره ٤
__________.(١٣٨٧). قدرت، سوژه و هویت، تأملی بر آرای میشل فوکو. ماهنامه خرد، شماره ٢٦
__________.(١٣٩٠). چرخش در مفهوم قدرت: تصور فوکویی و پسافوکویی از قدرت. فصلنامه سیاست، دوره٤١، شماره ٣
__________.(١٣٩٢). بازاندیشی در اندیشه خواست قدرت با روایتی متفاوت از مفهوم خواست قدرت. فصلنامه سیاست، دوره٤٣، شماره ٣
نوابخش، مهرداد.(١٣٨٨). واکاوی مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو. فصلنامه مطالعات سیاسی،شماره ٣
هیندس،باری(١٣٨٠). گفتارهای قدرت از هابز تا فوکو. ترجمه: مصطفی یونسینشر شیرازه
Elden,S.(1998). Space and history and work of  Friedrich Nietzsche, Martin Heidegger and Michael Foucault. Thesis  of philosophy for phd, Brunel University.
Farrell,Clare.(2005). Michel Foucault. Sage publication; London & newdelhi.
Fokdal, J.(2008). Power and Space: appropriation of space in social Housing in Copenhagen. Transaction publishers, Rutgers University.
Hirst,P.(2005). Space and Power. Cambrdge, Polity Press.
Sheridan, A.(2005). Michel Foucault:The will to truth. Routledge, London & NewYork.
Son,Y.(2006). Here and Now: The political of social space. Routledge, New York & London.
Zieleniec, A.(2007). Space and Social theory. Sage publication, Losangeles, London