انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
پیامدهای انقلاب از دیدگاه کارل پوپر
7
32
FA
حمیدرضا
جلایی پور
مجید
فولادیان
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">بسیاری قرن بیستم را قرن انقلابها می دانند. از این رو تلاشهای نظری و تجربی گسترده ای در باب شناخت چرایی پیدایی انقلابها صورت گرفته است. اما با وجود اهمیت فراوان پیامدهای ناشی از انقلابها، ادبیات مربوط به بحث پیامدهای انقلاب کم و در مراحل ابتدایی است و نیاز به کوششهای نظری و تجربی گسترده ای دارد. مقاله حاضر در پی تلاشی نظری برای صورت بندی پیامدهای انقلاب از دیدگاه پوپر است. به نظر برخی اندیشمندان پوپر یکی از متفکران تاثیرگذار قرن بیستم بوده است. نظریه او در باب مهندسی اجتماعی گام به گام یا همان اصلاحات در تقابل با مهندسی اجتماعی تمامیت گرا و انقلابی طرح شده است. اما در آثارش نظریات او درباب پیامدهای انقلاب به وضوح مشخص نشده است. در این جستار کوشش می شود ابتدا نظریات گوناگون در باب پیامدهای سیاسی طرح شود و سپس نظریه پوپر صورت بندی گردد. </span>
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">پوپر</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>از جمله فیلسوفانی بود که با هر گونه دگرگونی بنیادی و سریع اجتماعی مخالفت می کرد. از نظر او هیچ اندیشة انقلابی نمیتواند جامعه را به خیر و سعادت عمومی رهنمون گردد و در پس اندیشهها و اقدامات انقلابی افکاری ایدهآلیستی قرار گرفته است و سرابی بیش نیست . او نشان میدهد که چگونه انسانهایی حتی نیکسیرت تنها به خاطر این که قصد ایجاد جامعهای آرمانی را داشتهاند به شخصیت هایی دیکتاتور مآب و اقتدارگرا تبدیل شدهاند. </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar"; mso-ascii-font-family: Tahoma; mso-hansi-font-family: Tahoma;" lang="FA">بطور کلی پوپر نیز مانند تعداد قابل توجهی از نظریه پردازان انقلاب پیامدهای سیاسی انقلابها را منفی ارزیابی می کند و نتیجه انقلابها را، بر خلاف جامعه مطلوبی که ایدئولوژی انقلابها به تصویر میکشند، ظهور حکومتهای اقتدار گرا و<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>همچنین از میان رفتن آزادی بیان می داند.</span>
پیامدهای انقلاب,مهندسی اجتماعی تمامیت گرا,مهندسی اجتماعی تدریجی
http://www.ipsajournal.ir/article_221.html
http://www.ipsajournal.ir/article_221_99584f61b154c882302ff9842da87e7b.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
تحلیل توصیفی و استنادی مقالات پژوهشنامه علوم سیاسی
33
60
FA
مجتبی
مقصودی
...... @yahoo.com
رضا
دوستدار
rezadoustdar@gmail.com
<span style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 9.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">پژوهش و بررسی در خصوص نشریات علمی و تحلیل محتوایی و موضوعی آنها امروزه اهمیت یافته است. بر همین اساس در این پژوهش برای اولین بار به بررسی توصیفی و تحلیل استنادی مقالات پژوهشنامه علوم سیاسی ایران پرداخته شده است.هدف این پژوهش بررسی وضعیت </span><span style="font-size: 13.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">مقالههای</span><span style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 9.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">منتشر شده در پژوهشنامه علوم سیاسی از سال 1384 تا 1391، 28شماره<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>است که از روش توصیفی و تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش مقالات 28 شماره منتشر شده این نشریه (شماره 1 الی 28) است که به صورت تمام شماری تمامی مقالات منتشره در این 28 شماره به تعداد 187 مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش تعیین گرایش و پراکندگی موضوعی، رتبه علمی نویسندگان، دانشگاه یا موسسه پژوهشی نویسندگان، تعداد نویسندگان مقالات، میزان استناد به منابع مختلف مورد توجه قرار گرفته است.روش و ابزار گردآوری دادها مشاهده اسنادی و تهیه فهرست اولیه است.نتایج تحقیق نشان داد بیشترین پوشش موضوعی حوزه اندیشه سیاسی بوده است. همچنین بین میان مشارکت مردان نسبت به زنان در این نشریه تفاوت معناداری وجود دارد. برای تعیین و پراکندگی موضوعی مقالات پس از بررسی چند مقوله در نظر گرفته شده است.. بررسی مقولهها نشان میدهد که بیشترین فراوانی مربوط به حوزه موضوعی اندیشه سیاسی است. ضمن آنکه برخی حوزههای موضوعی فاقد مقاله در این نشریه بوده اند. همچنین بررسی ها نشان داد که</span><span style="font-size: 13.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA">23.5 درصد از مجموع مقالات</span><span style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 9.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar";" lang="FA"> توسط<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>8 نویسنده به نگارش در آمده است. همچنین<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>مشخص گردید که 62 درصد از مقالات به صورت تک نفره و 29 درصد به صورت دونفرهو 9 درصد با بیش از 2 نفر نویسنده به نگارش در آمده است. </span>
مقالات,پژوهشنامه علوم سیاسی,تحلیل توصیفی- استنادی,حوزه های موضوعی
http://www.ipsajournal.ir/article_222.html
http://www.ipsajournal.ir/article_222_635c2ed104606a4fd4516d88023cd895.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
تبارشناسی گفتار انقلابی امام خمینی
پیجویی گسست در بایدها و نبایدهای امام خمینی در دورههای مختلف
61
88
FA
کریم
رضادوست
rezadoostk@yahoo.com
عبدالرضا
نواح
navah-a@scu.ac.ir
صادق
پیوسته
ssadeqq@yahoo.com
<span style="mso-bookmark: OLE_LINK6;"><span style="mso-bookmark: OLE_LINK9;"><span style="mso-bookmark: OLE_LINK10;"><span style="mso-bookmark: OLE_LINK13;"><span style="mso-bookmark: OLE_LINK14;"><span style="font-family: "B Lotus";" lang="FA">این مقاله به تبارشناسی گفتار انقلابی امام خمینی می پردازد. تبارشناسی در اینجا به معنای پیجویی گسست در دورههای مختلف زمانی این گفتار، یعنی دوران پیش از تبعید، تبعید، نوفلوشاتو، قم و تهران است. موضوع این تبارشناسی، بررسی نوشتهها و گفتههای آغازین تشکیلدهندهی گفتار انقلابی است. گفتار انقلابی، گفتار خواهان قدرت و همان ایدئولوژی تغییر است که در بایدها و نبایدهای سخنان و نوشتههای رهبر انقلاب آشکار میشود. پژوهش در سطح جامعهیآماری انجامشد که از جملههای حاوی بایدها و نبایدهای موجود در سخنرانیها، پیامها، اطلاعیهها و نامههای امام خمینی، موجود در نرمافزار «صحیفهی امام» بهدست آمد.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>در هر یک از 4338 جملهی جامعهی آماری این پژوهش، ارزش هفت متغیر مخاطبان مستقیم، مخاطبان پیام، اشاره به شعارها، پشتوانهی گفتار، هدف گفتار،<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ساختار و محتوای پیام تعیینشد. روش تحقیق، تحلیل محتوا و آزمون آماریِ همایندیِ تغییرِ متغیرهای جملهها بود. در ارزشگذاری اولیهی متغیرها، به روش زمینهای عمل شد و برای انجام آزمونهای همایندی، خیدو و ضریب توافق، کدگذاری مجدد با ملاحظات نظری انجام گردید. آزمونهای آماری، همایندی تغییر این متغیرها با تغییر دورههای تاریخی را نشان داد. در نتیجه، در دورههای مختلف زمانی، گفتار دارای ابعادی ثابت نمیباشد و ناپیوسته ارزیابی میشود. به این ترتیب، در بعد نظری، ناپیوستگی گفتهها و نوشتههای آغازین گفتار به معنای وجود زمینههای برداشتهای متفاوت است و در بعد کارکردی، گروههای متفاوتی میتوانند ادعا کنند گفتاری همانند گفتار امام خمینی دارند زیرا برداشتی واحد از این گفتار، با توجه به گسستگی درونی و تفاوت گفتار در دوره های مختلف،<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ناممکن خواهد بود. </span></span></span></span></span></span>
گفتار انقلابی,امامخمینی,بایدها و نبایدها,تبارشناسی,گسست
http://www.ipsajournal.ir/article_223.html
http://www.ipsajournal.ir/article_223_7a1832e53f2a9247d591b11f075c8cb4.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
درآمدهای نفتی، بازتولید فرهنگ سیاسی تَبعی و اقتدارگرایی در ایران
(1357- 1336)
89
116
FA
وحید
سینایی
زهرا
مظفری پور
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Lotus"; mso-ascii-font-family: Tahoma; mso-hansi-font-family: Tahoma; color: black;" lang="FA">در نظریّهی دولت رانتیر، درآمد نفت علّت خودمختاری دولت و صعود اقتدارگرایی دانسته میشود. رانت بر سرشت، ساختار و کارکردهای دولت تاثیر دارد اما صرف وجود آن به استقلال دولت از جامعه و اقتدارگرایی نمی</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family: Tahoma; mso-hansi-font-family: Tahoma; mso-bidi-font-family: Arial; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; color: black;" lang="FA"></span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Lotus"; mso-ascii-font-family: Tahoma; mso-hansi-font-family: Tahoma; color: black;" lang="FA">انجامد. برقراری اقتدارگرایی در کشورهای صاحب نفت مستلزم وجود پیشینهای از فرهنگ سیاسی تبعی و ساختارهای سیاسیای متناسب با آن است. </span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Lotus";" lang="FA">بر این اساس درآمد نفت نه عامل تعیّن</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Arial; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;" lang="FA"></span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Lotus";" lang="FA">بخش بلکه تنها ابزار مناسبی برای مهندسی فرهنگی و باز تولید فرهنگ سیاسی تبعی و<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>اقتدارگرایی در این جوامع است. به این ترتیب پایههای استیلای دولت بر جامعه نه بر نفت، بلکه بر فرهنگ و ساختارهای سیاسی تبعیایی استوار میشود که از گذشته در این جوامع وجود داشته و به کمک درآمدهای نفتی بازتولید شدهاند. این مقاله با پذیرش اهمیت درآمدهای نفتی در توضیح کارکردهای دولت و همزمان با عطف توجّه به کاستیهای نظریّهی دولت رانتیر، نقش دولت پهلوی در بازتولید وجوه تبعی فرهنگ سیاسی ایران و اقدامات آگاهانهی آن را برای مهندسی فرهنگی به کمک ابزارها و نهادهایی مانند نظام آموزشی ،<span style="color: black;"> مراکز فرهنگی و رسانههای جمعی و از این طریق شکلگیری اقتدارگرایی در ایران </span>بررسی میکند.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span>
ایران,دولت پهلوی,فرهنگ سیاسی تَبعی,نفت,اقتدارگرایی,دولت رانتیر
http://www.ipsajournal.ir/article_224.html
http://www.ipsajournal.ir/article_224_3e6ebd816719f3cbac8f111d1684a126.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
الگوی مدیریت بحران در سیره امام خمینی (ره)
117
138
FA
محمدعلی
بصیری
basir360@yahoo.com
مرضیه
توکل نیا
داود
نجفی
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar"; mso-ascii-font-family: "B Zar"; mso-hansi-font-family: "B Zar";" lang="FA">این مقاله در پی پاسخگویی به این سئوال است که ارکان اصلی الگوی مدیریت بحران در سیره امام خمینی (ره) کدامند؟ برای پاسخگویی به این سئوال ، پس از بررسی مهمترین رهیافتها و الگوهای رایج مدیریت بحران، به انتخاب الگوی مدیریت سیاسی امام (ره) می پردازیم و با مطالعه موردیبحران جنگ تحمیلی و سومین دوره ی انتخابات مجلس شورای اسلامی به مثابه دو بحرانی که اولی کیان نظام اسلامی را تهدید می کرد و دومی بن بست سیاسی فراروی نظام اسلامی ایجاد می کرد، عناصر اصلی الگوی مدیریت بحران امام (ره) شامل ترکیبی از دو سبک مدیریت بحرانها یعنیمدیریت سیستمیک و مدیریت کاریزماتیک را مورد تحقیق و بررسی قرار می دهیم. </span>
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar"; mso-ascii-font-family: "B Zar"; mso-hansi-font-family: "B Zar";" lang="FA"> </span>
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; font-family: "B Zar"; mso-ascii-font-family: "B Zar"; mso-hansi-font-family: "B Zar";" lang="FA"> </span>
امام خمینی (ره),الگوی مدیریتی,مدیریت سیتمیک,مدیریت کاریزماتیک,بحران سیاسی
http://www.ipsajournal.ir/article_225.html
http://www.ipsajournal.ir/article_225_16929d88f49853118f6ff5eabb4031df.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
فرهنگ سیاسی جوامع اسلامی
(با تأکید بر بررسی وضعیت ارزش های رهاینده)
139
176
FA
یعقوب
احمدی
yahmady2001@yahoo.com
<span style="font-family: "B Lotus"; mso-ascii-font-family: Tahoma; mso-hansi-font-family: Tahoma;" lang="FA">توسعه سیاسی یا افزایش ظرفیت و کارایی نظام های سیاسی در حل و فصل تضادهای منافع فردی و جمعی، ترکیب مردمی بودن، آزادی و تغییرات اساسی در جوامع همواره به عنوان هدف اصلی جوامع مدنظر بوده است. اگرچه تعاریف و مولفه های مورد نظر گروههای مختلف برای تعریف "ایده آل تایپ" سیاسی متفاوت بوده و از اینرو مسیرهای متفاوتی برای آینده ترسیم شده اند، اما آنجه که در تمامی دیدگاهها درباره توسعه سیاسی زیربنای مشترک است، چشم انداز انسانگرایانه به عنوان هدف توسعه سیاسی است. این نوشتار در پی واکاوی گونهشناسی فرهنگسیاسی کشورهای اسلامی است که نیل به توسعه سیاسی را ممکن میگرداند.</span><span style="font-family: "B Lotus";" lang="FA"> </span>
<span style="font-family: "B Lotus";" lang="FA">دادههایی که در مطالعهی حاضر تجزیه و تحلیل شدهاند از پایگاه پیمایش جهانی ارزشها اخذ شدهاند. از این پایگاه، دادههای مربوط به سیزده کشور از موج پنجم (سالهای 2005 تا 2008) اخذ شده که در مجموع 358/21 پرسشنامه را شامل میشود. در میان این کشورها نه کشور از کشورهای مسلمان هستند. کشور مرجع نروژ که دارای بالاترین نرخ و کشورهای ژاپن، استرالیا و بلغارستان به عنوان کشورهای دارای رتبه های میانی از نظر ارزش های رهاینده و البته دموکراتیک نیز نمونه های دیگر مورد مطالعه هستند.</span>
<span style="font-family: "B Lotus";" lang="FA">نتایج تحقیق به دو شیوه و نگاه قابل تفسیر هستند: از منظر نخست نتایج مبتنی بر داده ها به ما یادآور می شوند که <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>فرهنگ سیاسی در کشورها متغیر بوده و می توان فرهنگ سیاسی کشورهای اسلامی را در سه رتبه متفاوت طبقه بندی نمود: در رتبه نخست کشور ترکیه؛ دسته دوم کشورهای ایران، مراکش، مالزی، اندونزی و عراق بالاخره دسته سوم شامل کشورهای مصر، مالی و اردن قرار می گیرد که شدت تفاوت ارزشهای آنان با کشورهای دموکراتیک بیشتر است. از نگاه دوم چنین به نظر می رسد که مسیر دموکراسی در کشورهای اسلامی امری ممکن اما متنوع، پیچیده و تأملبرانگیز است.</span>
توسعه,مردم سالاری دینی,فرهنگ سیاسی,ارزش های رهاینده,کشورهای اسلامی
http://www.ipsajournal.ir/article_226.html
http://www.ipsajournal.ir/article_226_d1834883f6711e4f05eb585f3336d0f2.pdf
انجمن علوم سیاسی ایران
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
2783-1469
9
1
2014
02
20
رویکرد موتلفه اسلامی نسبت به روحانیت سیاسی در پیش از انقلاب اسلامی 1357ش
177
204
FA
حسن
حضرتی
hassan hazrat@yahoo.com
محمدحسن
پورقنبر
mpourghanbar8@gmail.com
<span style="font-size: 11.0pt; line-height: 115%; font-family: "Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-theme-font: minor-fareast; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: FA;" lang="FA"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>این مقاله به بررسی مناسبات موتلفه اسلامی با روحانیت حاضر در عرصه سیاست ایران در قبل از انقلاب اسلامی(با تکیه برمطالعه موردی امام خمینی ، آیت الله شریعتمداری و آیت الله میلانی) میپردازد.نوع رویکرد در انجام این پژوهش، با تمرکز بر جامعه شناسی است، چنانکه با پرداختن به مشخصه اجتماعی و طبقاتی موتلفه، و تحلیل این گروه(البته در قبل از انقلاب) از دیدگاه نظریه جامعه شناسی پی یر بوردیو با تکیه بر سرمایه فرهنگی واقتصادی، زمینه های همسویی یا عدم همسویی با روحانیت مذکور مورد واکاوی قرارگرفته است. مقاله، بر این اساس قرار دارد که رویکرد سیاسی وفرهنگی موتلفه در آن مقطع زمانی، بیش از آیت الله شریعتمداری، با دیدگاه امام خمینی همسویی داشت(اگرچه<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>نه کاملا) و همین امر نیز، موجب نزدیکی و همراهی آنان با این روحانی بلندپایه گردید<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>و البته همسویی نسبی میان موتلفه با آیت الله میلانی بخصوص در عرصه سیاسی وجود داشت.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span>
موتلفه اسلامی,جامعه شناسی,پی یر بوردیو,امام خمینی,آیت الله شریعتمداری,آیت الله میلانی
http://www.ipsajournal.ir/article_227.html
http://www.ipsajournal.ir/article_227_3bad3d1f86c12565512a9e3c0affc90a.pdf