2024-03-29T04:35:52Z
http://www.ipsajournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=22
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
نظریه آدلر و روانشناسی سیاسی آقامحمدخان قاجار
در این مقاله شخصیت آقامحمدخان مؤسس سلسله قاجار بر مبنای نظریه آلفرد آدلر بررسی شده است و از مفهوم محوری این نظریه یعنی حقارت و حقارت اجتماعی و سایر مفاهیم آن نظیر ارادهگرایی و سبک زندگی برای شناخت شخصیت و رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار استفاده شده است. ابعاد گوناگون واقعه اختگی و بازتاب اجتماعی این واقعه در دوران گروگان بودن وی در شیراز از دربار کریمخانزند و نیز تأثیرات حقارت اختگی در ابعاد اجتماعی آن در دوره پادشاهی یعنی کسب قدرت، حفظ قدرت و سلطنت و تلاش برای استقرار آن در ایل قاجار مورد کاوش قرار میگیرد. به نظر نگارنده زندگی آقامحمدخان قاجار یکی از موارد اعتبار و درستی نظریه آدلر است. نظریه آدلر میتواند بسیاری از ابهامات در رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار را روشن نماید و آنها را در یک دستگاه نظری توضیح علمیدهد.
روانشناسی سیاسی
روانشناسی سیاسی آقا محمدخان قاجار
تحولات سیاسی در ایران دوره قاجاریه
2011
10
19
http://www.ipsajournal.ir/article_77_b395a98ffa8614fc0729f1c0f0155431.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
رسانه و بحران در عصر فراواقعیت
با تاکید بر بحران هویت
امروزه، ما در در متن و بطن یک ‹فرایند رسانهای شدنِ› فزاینده زندگی میکنیم، که از رهگذر آن: رسانهها بهطور روزافزونی در مسیر درگیر شدن در فرایندهای فراملی قرار گرفته و در حال تجاری شدن و خارج شدن از قلمرو نظارت و کنترل دولتی هستند؛ تکنولوژیهای جدید، دست اندرکار ایجاد دگرگونی و تحول در فرایند رسانهای شدن شدهاند؛ خصلت بینامتنی بودن رسانههای همگانی را بهطور روزافزونی در مسیر افزایش قرار گرفته است؛ رسانههای الکترونیک، نزدیکی و بیواسطگی، و تعامل و واکنش دوسویه را برای انسانها به ارمغان آوردهاند؛ رسانههای جدید، امکان دسترسی به اطلاعات را برای شهروندان، سیاستمداران و دیوانسالاران افزایش داده ند، جمعآوری، انباشت و توزیع اطلاعات را سرعت بخشیده و محدودیتهای زمانی و مکانی را از بین بردهاند و به دریافتکنندگان اطلاعات امکان دادهاند کنترل بیشتری بر آن داشته باشند؛ این رسانهها همچنین، امکان قبض و بسط اطلاعات را برای فرستنده و امکان تعامل میان فرستنده و گیرندهی اطلاعات را فراهم آوردهاند. به رغم این تحولات ژرف و گسترده در عرصه کارکرد و نقش رسانهها در عصر ما، کماکان میتوان رسانه را پدیدهای دو چهره یا دو رویه تعریف کرد: هم زخمآفرین و هم مرحمآفرین؛ هم هویتزا و هم هویتزدا؛ هم ایجاد کنندهی بحران و هم تدبیر کنندهی آن. در این نوشتار تلاش میشود آثار این دو رویگی رسانه در محدودهی دلمشغولیهای هویتی انسان و جامعهی ایرانی امروز مورد تامل و بحث قرار گیرد.
رسانه
بینامتنی بودن
بحران هویت
تکنولوژی اطلاعات
2009
06
08
http://www.ipsajournal.ir/article_79_d3ea08976d3eb3685ddde93caeb0432a.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
ریچارد رورتی و عقلانیّت مبتنی بر همبستگی
ریچارد رورتی با رد کردن نظریهی معرفتی بازنمایی معتقد است که باید از مفهوم «حقیقت» یکسره دست شست. اما این بدان معنی نیست که بتوان از تفکیک گزارهها به قابل قبول و غیرقابل قبول اجتناب کرد یا همهی ادعاها را به یک میزان قابل پذیرش شمرد. در امتداد سنّت پراگماتیسم آمریکایی، رورتی بر آن است که گزارهی مجاز عبارت است از گزارهی «خوب»، یا به کلام دیگر، گزارهای که اعتقاد بدان مفید است و ما را در سازگاری با محیط پیرامونمان و افراد حاضر در آن (یعنی جامعهی ما) یاری میدهد. گزارههای مجاز برای چنین افرادی توجیهپذیرند و «همبستگی» ما را با آنان تحکیم میبخشند، در حالی که ادعاهای غیرمجاز برای ایشان توجیهناپذیر بوده و همبستگی ما با آنها را تضعیف مینمایند. بدین ترتیب، معرفتشناسیِ پراگماتیستی رورتی اساساً بر مدار «قوممحوری» میچرخد؛ یعنی معیارها و شیوههای کاوش عقلانی را جامعهای تعیین میکند که ما بدان احساس تعلّق میکنیم. در این مقاله آن بخش از نظرات معرفتی رورتی مورد بررسی و نقد قرار میگیرند که به عنوان بدیلی در برابر نظریهی بازنمایی، برای متمایز ساختن اظهارنظرهای قابل قبول از ادعاهای غیرقابل قبول مطرح میشوند.
رورتی
حقیقت
قوممحوری
همبستگی
نظریهی بازنمایی
پراگماتیسم
2009
09
12
http://www.ipsajournal.ir/article_80_4ee94fa87dabc003ddb75ce9fcdb3799.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
ویژگی های تاریخی و جامعه شناختی اندیشة سیاسی طالبوف تبریزی
عبدالرحیم طالبوف تبریزی از روشنفکران مردمگرای عصر مشروطیت است که بر خلاف سنت رایج روشنفکران هم عصرش مخاطب آثارش را حاکمان و پادشاهان قرار نداده بود.او وجود بحران عقب ماندگی از قافلة علم در جامعه وناکارآمدی در حکومت قاجاریه را به خوبی تشخیص داده بود و به دنبال پیدا کردن راه حلی برای نجات کشور بود.این مقاله با مبنا قرار دادن چارچوب نظری توماس اسپریگنز که پیدایش اندیشة سیاسی را در ذیل بحرانهای اجتماعی سیاسی جستجو می کند قصد داردویژگیهای اندیشة سیاسی طالبوف را از خلال پاسخهایی که به سوالات زیر می دهد تبیین کند : چگونه می توان جامعه را از عقب ماندگی علمی و حکومت را از استبداد و بی نظمی نجات داد؟ حکومت مطلوب چه نوع حکومتی است؟ باتمدن غربی چگونه باید مواجه شد؟ آزادی به چه معناست ؟ با دین و سنتهای موجود در جامعه چگونه باید برخورد کرد؟ از لحاظ روشی نیز برای نشان دادن زمینه های اجتماعی و سیاسی و اندیشه های منتج از آن از گزاره ها و احکام موجود در نوشته های او بهره خواهیم گرفت.
طالبوف
بحرانهای سیاسی اجتماعی
ویژگیهای اندیشه سیاسی طالبوف
حکومت قانون
تمدن غربی
اسلام وجامعه
ملی گرایی
2009
04
19
http://www.ipsajournal.ir/article_81_4dff8ddca2beb42a7f8cd11b951bd5df.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
بررسی مسئله تصدی زن بر مقام ریاست جمهوری(در جمهوری اسلامی ایران)
یکی از حقوق اساسی زنان ، حضور در عرصه مشارکت های سیاسی ، اجتماعی و احراز مدیریت های خرد و کلان می باشد ، که خوشبختانه در نظام جمهوری اسلامی ایران ، زنان توانسته اند با اثبات توانایی ها و شایستگی های خود به بسیاری از این مناصب دست پیدا کنند.در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، زنان از جهت مشارکت و تصدی مناصب و مسئولیت های سیاسی اجتماعی ، همسنگ مردان از حق رای دادن و انتخاب کردن و نیز حق نامزدی و انتخاب شدن برخوردار گشته اند ولی آنگونه که از ظاهر اصل 115قانون اساسی بر می آید، در تصدی پست مهم و حساس ریاست جمهوری به عنوان عالی ترین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری ، جنسیت دخالت داده شده و از این رو زنان نمی توانند عهده دار آن شوند، که این برداشت از اصل 115بیشتر بر پایه باورهای دینی و موازین فقهی می باشد.
بنابراین در این مقاله به بررسی فقهی این موضوع پرداخته و با مطالعه ادله منع زن از عهده داری ریاست دولت و بررسی دقیق دیدکاه قانون اساسی ، طی دو بخش ضمن تائید صلاحیت بانوان و زدودن پندارهای غلط ، به ایجاد زمینه برای حضور و مشارکت زنان توانمند در این عرصه ، می پردازیم.
زن
مشارکت سیاسی
تصدی مسئولیت ریاست جمهوری
قانون اساسی
فقه
2009
07
15
http://www.ipsajournal.ir/article_82_8ee6b67d8cf5ae413c80388372e5486f.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
ایدئولوژی سید قطب و اسلام رادیکال
در حال حاضر گروه های افراطی و سازمان های تروریستی ِ فعال در جهان اسلام از روش ها و شیوه هایی استفاده می کنند که به هیچ عنوان قابل انطباق با آموزه های اسلام نیست. این در حالی است که این سازمان ها، اعمال خویش را تنها شکل صحیح احیای اصول اسلام تلقی می کنند. فعالیت گروه های تروریستی تاکنون از منظرهای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است اما در این مجال، فرآیند گسترش توده ای این افکار از طریق بازخوانی روند تدوین و تکوین آنها صورت می گیرد. در پرتو رمز گشایی از اسطوره های سید قطب، فرصت ها و محدودیت های اندیشه وی در تکوین سازه ذهنی اسلام گرایان رادیکال تحلیل می شود و تحلیل فنی جهان بینی و استعاره های سید قطب، استعداد محیط نهادی شکل گرفته در خاور میانه را در ایجاد و باز تولید بنیادگرایی و تروریسم مشخص می سازد.
اسلام رادیکال
مدل ذهنی
محیط نهادی
اسطوره
جماعت
حاکمیت
جاهلیت
جهاد
2009
04
18
http://www.ipsajournal.ir/article_83_29ebf17b8fc6ca25c043852794a46e39.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1387
دوره چهارم
شماره 1
علت ناکامی مصدق در تحقق استراتژی کنترل ارتش توسط نهادهای غیر نظامی
این تحقیق تلاش دارد موفقیت کودتا علیه دکتر محمد مصدق در 28 مرداد 1332 را با توجه به استراتژی وی در قبال نیروهای نظامی مورد بررسی قرار دهد ..
فرضیه این پژوهش این است که استراتژی مصدق برای کنترل نیروهای نظامی با استراتژی حفظ سلطنت در تضاد بود.. همین مساله باعث شد آنجائیکه نیاز بود مصدق دست به اقدام جدی برای تسلط کامل بر ارتش بزند، به علت احتیاط برای به خطر نیفتادن سلطنت،از اقدام خودداری کند . در ایام کودتا هم مصدق میان به صحنه آوردن مردم و کنترل کامل اوضاع و اقدام برای حفظ سلطنت در تردید بود .همین مساله باعث شد که نتواند اقدامی موثر در مقابل کودتا چیان انجام دهد.. در نتیجه بجای برخورد قاطع با نیروهای نظامی طرفدار سلطنت، با نیروهای اجتماعی طرفدار خود مقابله کرد .این وضعیت باعث شد که زمینه اجتماعی برای اقدام کودتاچیان فراهم شده و دولت وی سرنگون شود.
مصدق
ارتش
سلطنت
آمریکا
شاه
انگلیس
2009
06
07
http://www.ipsajournal.ir/article_84_97506cf5d1bc3e5cb5a74529ad187477.pdf