2024-03-29T18:11:06Z
http://www.ipsajournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=80
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
کاربست نظریه شکار-جادوگر برای تبیین جامعهشناختی تصفیههای انقلابی (روسیه، چین و ایران)
حسین
احمدی
محمد سالار
کسرایی
تصفیه یکی از ویژگیهای بارز انقلابها بوده است. هدف این مطالعه تبیین این پدیده از دریچه نظریهی شکار جادوگر و مقایسه ویژگیهای آن در رخدادهای تصفیه انقلابی در سه کشور روسیه، چین و ایران است. روش مطالعه مقایسهای بوده و به شیوه بازنمایی نظریه (parallel demonstration of theory) ویژگیهای تصفیههای بزرگ سه کشور روسیه (تصفیه بزرگ استالین)، چین (تصفیه انقلاب فرهنگی مائو) و ایران (تصفیه اوایل دهه 60) مورد مقایسه تاریخی قرار گرفتهاند. گردآوری دادهها از منابع دستاول و دوم صورت گرفته و تحلیلها به شیوه مقایسه-تاریخی ارائه شدهاند. یافتههای مطالعه ضمن تائید کلی مفروضات نظریه شکار-جادوگر در مورد سه رخداد تصفیه، نشان داده است تصفیههای روسیه، چین و ایران از بعضی جنبهها مشابه و از بعضی جنبهها متفاوت با یکدیگر هستند. طبق یافتهها هر سه رخداد در شرایطی بروز کردهاند که نمایندگی جمعی و منبع مشروعیت محدود بوده و نظام ارزشی زیربنای مشروعیت نظام در شرایط بحران بوده است. رهبران برای استقرار نظم یا نوسازی آن با نوسازی نظام اخلاقی انحراف سیاسی را به نحوی تعریف کردهاند که رقبا را تحت شمول قرار دهد. علاوه بر این تضعیف نهادهای مدنی واسط و تغییر اولویتها باعث شده افراد دست از حمایت یکدیگر بردارند که نهایتاً به شکار جادوگر منجر شده است. تفاوتهای ماهوی بین ایران و دو کشور دیگر وجود داشته است که پاکسازی انقلاب ایران را به شکل روندی همراه با انقلاب، دینمحور، مشروع و دموکراتیک شکل داده است.
شکار جادوگر
تصفیه انقلابی
انقلاب فرهنگی
روسیه
چین
ایران
2020
11
21
7
43
http://www.ipsajournal.ir/article_416_252a3414c89df6e98b754bb62f27d423.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
تاثیر فرآیند سیاستگذاری عمومی بر بحران آب در جمهوری اسلامی ایران
آرش
امیری
محسن
مدیر شانه چی
علیرضا
گلشنی
مساله کمبود آب در کشور تحت تاثیر عوامل مختلفی به بحران تبدیل شده است. هدف اصلی این مقاله پاسخگویی به این سوال است که نقش سیاستهای دولت در ایجاد این بحران به چه میزان است؟ برای پاسخ به این پرسش و بر مبنای مطالعات و اطلاعات جمعآوری شده فرضیهای طرح شد. طبق فرضیه این پژوهش، ضعف در جامعنگری و ناپیوستگی در فرآیند و مراحل سیاستگذاری آب، سبب تشدید بحران آب در کشور شده است. محک فرضیه، بر اساس شواهد و قراین تجربی و با استفاده از روش فراتحلیل صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مسالهشناسی دیرهنگام، ضعف در اتقاقنظر در خصوص تعریف بحران آب، گسستگی بین مرحله اجرا و تصمیمگیری و ضعف شدید در ارزیابی فرآیند سیاستگذاری آب، سبب شده تا راهحلهای ارائه شده و تصمیمات، نه تنها مشکل را برطرف نکرده است بلکه به برداشت بیشتر از منابع و افزایش تقاضا منجر و بحران آب را در کشور تشدید کرده است.
بحران آب
سیاستگذاری آب
منابع آب
سیاستگذاری مرحلهای
تنش آبی
2020
11
21
45
72
http://www.ipsajournal.ir/article_417_21d3841467434030dd6c8902d23fce84.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
چگونگی رویارویی رسانههای دولتی ایران با بحران کرونا
جواد
حق گو
غلامعلی
سلیمانی
نوع رفتار رسانههای هر کشور در مواجهه با بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی یکی از موضوعات مهم در امر مدیریت بحران است. فقدان وحدت رویه در عملکرد رسانهها عموماً و رسانههای دولتی به طور خاص در شرایط بحرانی مدیریت افکار عمومی را با چالش مواجه میسازد. در این پژوهش با طرح این سوال که عملکرد رسانههای دولتی ایران در یک هفته اول بحران کرونا چگونه بوده تلاش شده تا با ارائه یک چارچوب مفهومی و تبیین «نقش رسانهها در بحران»، عملکرد سه خبرگزاری دولتی ایرنا، صداوسیما و فارس واکاوی شود. بدینمنظور با بهرهمندی از روش تحلیل محتوا، عملکرد سه خبرگزاری فوق در موضوع نوع راهبرد انتخابی برای مواجهه با بحران مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد اگرچه متغیر مهم انتخابات دوم اسفند 1398 در اتخاذ راهبردهای متفاوت توسط این خبرگزاریها اثر داشته اما هر سه خبرگزاری (البته با تفاوتهای معنادار) بعد از گذشت چند روز از آغاز بحران از راهبرد «منفعل(بحرانگریزی)» به سمت اتخاذ راهبرد «فعال(بحرانپذیری)» تغییر جهت دادهاند.
بحران کرونا
رسانههای دولتی ایران
بحرانگریزی
بحرانپذیری
بحرانطلبی
2020
11
21
73
96
http://www.ipsajournal.ir/article_418_4f01f170befca334553a422da2de4544.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
زندگی روزمره و منازعۀ سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی؛ از 22 بهمن 1357 تا 30 خرداد 1360
ابوالفضل
دلاوری
عباس
کاظمی
سید محمد وهاب
نازاریان
پس از پیروزی انقلاب، نخبگان سیاسی و رهبران انقلابی و تودهها خواهان دگرگونی فوری زندگی روزمره بودند. بنابراین، مواضع نیروهای سیاسی در قبالِ وضع سیاست، در عین تنوع، میبایست زندگی روزمره را نیز شامل میشد و فرهنگ رسمی جدیدی را مسلط میساخت. پژوهش حاضر بر این پرسش متمرکز است که زندگی روزمره در فاصلۀ پیروزی انقلاب تا عزل بنیصدر چه رابطهای با منازعۀ سیاسی داشته است؟ برای بررسی این مسئله، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شد. در جمعآوری دادهها از ترکیبی از منابع دستاول و دستدوم استفاده شد که پس از طبقهبندی سعی کردهایم پس از کشف و توصیف رابطۀ بین عناصر پژوهش، تحلیل و تفسیر نهایی را ارائه کنیم. این مقاله نشان میدهد که زندگی روزمره در موقعیتی انقلابی در فرایند منازعۀ پساانقلابی، خودش به موضوع اِعمال قدرت و محل بروز اختلافات نیروهای سیاسی تبدیل شد و پس از دو سال از موقعیت تکثر سیاسی به یگانگی سیاسی رسید. این یگانگی باعث افزایش پدیدههای مظنون در زندگی روزمره میشد که میبایست آیندۀ جامعۀ ایران و روابط نیروهای اجتماعی با ساخت قدرت مستقر را جهت دهد.
زندگی روزمره
منازعۀ سیاسی
تکثر سیاسی
تجربه زیسته
وحدت سیاسی
امر روزمره
2020
11
21
97
142
http://www.ipsajournal.ir/article_419_54caafa0f0bdd39d4c64389ab561acbd.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
نقد و بررسی دکترین صدور انقلاب در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1363-1358)
محمدرضا
رشیدکردستانی
علیرضا
ازغندی
موضوع این مقاله، بررسی دکترین صدور انقلاب اسلامی آیتالله [امام] خمینی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی از مقطع اشغال سفارت آمریکا تا پایان تحوّلات مربوط به عملیات رمضان و خیبر در جنگ ایران و عراق و نقد این دکترین بر اساس رویکرد سازهانگارانهی الکساندر ونت در کتاب نظریهی اجتماعی سیاست بینالملل است. پرسشهای مقاله معطوف به چیستی صدور انقلاب به مثابه یک دکترین و چگونگی برسازی هویت سیاست خارجی ایران در پرتو تحوّلات عمده سیاست خارجی در مقطع زمانی مورد اشاره بوده است. به منظور پاسخگویی به پرسشها و فراهم آوردن استدلالهای لازم نخست پیشینهی موضوع پژوهش مورد بررسی قرار گرفته و سپس مفاهیم اصلی مستخرج از نظریه ونت در چارچوب یک مدل نظری گردآوری شده، سپس دادههای پژوهش بر اساس همین مدل گردآوری شده و مورد نقد قرار گرفته است. در این فرایند به دو نکتهی جدید در این مقاله پرداخته شده؛ نخست آنکه دکترین صدور انقلاب مربوط به مقطع خاصی از تاریخ انقلاب اسلامی بوده و در مقاطع بعدی پایانیافته تلقی میشود، و دوم آنکه دکترینها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی بیشتر ماهیتی توجیهکننده برای اقدامات قبلی دارند و نه راهنمای اقدامات بعدی.
دکترین صدور انقلاب اسلامی
هویت سیاست خارجی
سازهانگاری
رابطهی نظریه- تاریخ
سیاست خارجی جمهوری اسلامی.
2020
11
21
143
188
http://www.ipsajournal.ir/article_420_027430c65e092c2fd7894010b943d030.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
ارزیابی راهبردهای نظام مدیریت سیاسی بحران در ایران در مواجهه با تهدیدات همه گیری کووید-19
حمید
سجادی
مسئله اصلی هرنظام مدیریتی درمقابله بابحران، شناسایی و اولویتبندی تهدیدات بحرانی بهمنظور تدوین بهترین راهبرد برای مقابله با فوریترین تهدید است. بااین وصف درمقاله پیشرو با طرح این پرسش که اصلیترین تهدیدات ایران درشرایط پاندمی کووید19 کدام است و راهحلهای مربوط به اصلیترین تهدید چیست، عملکرد دولت درمدیریت بحران پاندمی کووید19 بارویکرد توصیفی-تحلیلی ارزیابی میشود.. تمرکز تحقیق بر جامعه ایران درشرایط کرونایی و اقدامات دولت از اسفندماه98 تا شهریور99 است و دادهها ازطریق مصاحبه با خبرگان و کارشناسان گردآوری شد. برای تعیین اولویت تهدیدات از تکنیک AHP استفاده شد. برطبق نتایج، تهدیدات حوزه امنیت، باضریب 0.324 وبعد از آن بهترتیب حوزه اقتصادی باضریب 0.252 درحوزه بهداشت و سلامت باضریب 0.205 درحوزه مدیریت-سیاسی باضریب 0.179 و درنهایت تهدیدات درحوزه اجتماع باضریب 0.071 قراردارند. پاسخ دولت نیز اتخاذ راهبرد اجتناب درحوزه امنیت، راهبرد انتقال درحوزه اقتصاد، راهبرد تعدیل درحوزه سلامت، راهبرد انتقال درحوزه مدیریت و راهبرد پذیرش- تعدیل درحوزه اجتماع، ارزیابی شد.
مدیریت بحران
تهدید
راهبرد
امنیتزدایی
شخصیسازی
2020
11
21
189
215
http://www.ipsajournal.ir/article_421_c8dc6a589e99bd5a069b9af6fcbe5363.pdf
پژوهشنامه علوم سیاسی
1735790X
1735790X
1399
15
4
الگوی مطلوب دیپلماسی رسانه ای در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران
مریم
شفیعی سروستانی
طاهر
روشندل اربطانی
سید مهدی
شریفی
یونس
نوربخش
مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای در وزارت امور خارجه ج.ا.ایران، متولی امر دیپلماسی رسانه ای در دستگاه دیپلماسی کشور است. موضوع پژوهش حاضر، بررسی و پیاده سازی الگوی دیپلماسی رسانه ای در وزارت امور خارجه ج.ا.ایران است. این پژوهش به روش کیفی منتج از مصاحبه عمقی با 19 تن از مسئولین فعلی و سابق این وزارتخانه اعم از سخنگویان فعلی و گذشته، مدیران دیپلماسی رسانه ای و تعدادی از کارشناسان این حوزه که متولی امر دیپلماسی رسانه ای هستند، اساتید دانشگاه و صاحب نظران در حوزه دیپلماسی رسانه ای و است. تحلیل مصاحبه ها با روش تحلیل مضمونی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوی دیپلماسی رسانه ای در دستگاه سیاست خارجی، در وهله اول اقدام به رصد اخبار و وقایع در سراسر دنیا می نماید. در وهله دوم از طریق اطلاع رسانی اطلاعات، موضع گیری و جریان سازی، به تحولات پیش آمده پاسخ می دهد. طی این چرخه اقدام به ارزیابی اقدامات نموده، سپس در صورت لزوم به فعالیتهای سلبی رسانه ها، واکنش نشان می دهد. در پایان الگوی مطلوب دیپلماسی رسانه ای مبتنی بر نظرات کارشناسان این حوزه و در راستای رفع محدودیتها و نقطه ضعفها تدوین شده است.
دیپلماسی رسانه ای
وزارت امور خارجه
دیپلماسی
تحلیل مضمونی
قدرت نرم
2020
11
21
217
241
http://www.ipsajournal.ir/article_422_191b73e38d42bfc7f14b5d579582b906.pdf