پژوهشنامه علوم سیاسی نوشرق‌شناسی؛ بازتحلیلی از نشانه‌های تغییر در روند شرق‌شناسی سنتی
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
چکیده
این مقاله درصدد است ضمن تحلیل و نقد شرق‌شناسی ادوارد سعید، نشان دهد از هنگام انتشار شرق‌شناسی در سال 1978، موقعیت اسلام در فضای جهانی به‌شدت تغییر کرده و در کانون توجه نظریه‌پردازان سیاست جهانی قرار گرفته است. انقلاب اسلامی ایران، معضل حل‌نشدة فلسطین و گرایش هرچه بیشتر مقاومت فلسطین به اسلام و شعارهای اسلامی در جریان انتفاضه‌ها، نبرد مجاهدان افغان در مقابل ابرقدرت کمونیست، ایجاد جنبش‌های اسلامی در جای‌جای جهان اسلام، عملیات تروریستی تحت پوشش اسلام و از همه مهم‌تر عملیات یازدهم سپتامبر و واکنش قهرآمیز غرب طی اشغال دو کشور اسلامی افغانستان و عراق، همه و همه موقعیت اسلام و غرب را در فضای جهانی به‌شدت تغییر داده است. این تغییرات با دسته‌هایی دیگر از تحولات در فضای جهانی همراه شد که در پی انتشار فزایندة امواج جهانی‌شدن به وجود آمده است. ضمن بررسی همة این عوامل، این نوشته در پی بررسی این نکته است که آیا این تحولات اساسی توانسته شرق‌شناسی را وارد پارادایم جدیدی کند که گرچه از پارادایم قبلی موارد زیادی را به ارث برده امادر عین حال قوانین و ساختارهای جدیدی را با خود به ارمغان آورده باشد. در پایان، نگاه‌های سالم دیگری که اخیراً در غرب مطرح شده مورد کنکاش قرار می‌گیرد تا ضمن ردِّ نظریه ثنویّت غرب و اسلام، جایگزین‌های موفقی هم برای آن معرفی شده باشد.
کلیدواژه‌ها
)