نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

در عرصه پژوهش‌های علوم سیاسی در ایران کمبود مطالعات تجربی به‌روشنی مشاهده می‌شود، به‌ویژه اگر با رشته‌های دیگری از علوم اجتماعی مانند جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و علوم تربیتی مقایسه شود. بخش عمدة مقاله‌هایی که در ارتباط با این رشته نوشته می‌شوند، برآمده از یافته‌های پژوهش‌های تجربی نویسندگان نیستند و صرفاً به شکل محدودی به داده‌های موجود تکیه می‌زنند. پژوهش‌های کتابخانه‌ای و حتی کمتر از آن، سندپژوهیْ روش اصلی گرد‌آوری اطلاعات برای تدوین مقاله‌های علمی در این رشته هستند. با وجود آنکه در چند سال گذشته به سبب تأکید نشریه‌های علمی ـ پژوهشی بر مطالعات تجربی بر شمار مقاله‌های حاصل از یافته‌های پژوهشی افزوده شده، هنوز تحرک کافی در زمینه کارهای پژوهشی تجربی در میان پژهشگران علم سیاست در ایران مشاهده نمی‌شود. بیشترین پژوهش‌های تجربی در حوزه علوم سیاسی در قالب طرح‌های پژوهشی عمدتاً کمّی / آماری صورت می‌گیرند که حمایت‌های مالی به دست آورده‌اند؛ اما حتی داده‌های این پژوهش‌ها نیز کمتر در اختیار پژوهشگران دیگر قرار می‌گیرد و معمولاً به صورت خصوصی یا محرمانه، به بایگانی سپرده می‌شوند. مهم‌ترین پیامد چنین وضعیتی در حوزه پژوهش‌های علوم سیاسی، فقر اطلاعات پژوهشی برای تحلیل‌های ثانویه و انباشت محدود دانش دربارة رفتارهای انواع بازیگران سیاسی اعم از بازیگران فردی و نهادی است. نویسنده در این مقاله تلاش می‌کند تا علل و عوامل نازل بودن میزان پژوهش‌های تجربی علوم سیاسی در کشور را به بحث بگذارد و استدلال کند که علاوه بر عوامل ساختاری و نهادی مانند نبود حمایت‌های مالیِ کافی از سوی نهادهای علمی و دانشگاهی و دشواری‌های گردآوری داده‌های تجربی در محیط ایران، بخشی از کم‌توجهی شایع به این‌گونه پژوهش‌ها از تصورات نادرستی ناشی می‌شود که دربارة روش‌های تجربی و لوازم آن وجود دارد و می‌توان با دگرگونی در نگرش‌ها، به‌ویژه در شکاف میان روش‌های کمّی و کیفی، اسباب گسترش پژوهش‌های تجربی را فراهم ساخت.

کلیدواژه‌ها

• علوم سیاسی
• پژوهش‌های تجربی
• تجربه‌گرایی
• روش‌های کمّی
• روش‌های کیفی

عنوان مقاله [English]

The Missing Empirical Researches in the Discipline of Political Science in Iran

چکیده [English]

A lack of empirical studies in researching political science in Iran is obvious, particularly if compared to other social science disciplines such as sociology, psychology and education. Major published articles in political science in Iran are not based on primary empirical data collected by the author(s) and rely mainly on the existing secondary data. Library researches and, to a smaller extent, document studies constitute the main method of collecting data for producing scientific articles in this discipline. In spite of growing number of published papers based on empirical data in recent years in Iranian political science journals, there has not yet been sufficient development in empirical researches among Iranian political scientists. Empirical studies in the field of political science are for the most part, carried out in the form of mainly funded quantitative/statistical research projects. However, even their findings are rarely available to other researchers and usually filed as confidential. The main consequence of this situation in the field of political science researches is the paucity of empirical data available to researchers for secondary analyses and limited accumulation of knowledge over behaviors of various political actors, whether individual or institutional. This article discusses factors and reasons behind the apparent shortage of empirical researches in Iranian political science and advances the argument that, aside from some structural and institutional factors such as the lack of sufficient financial supports by academic and scientific institutions and difficulties in collecting empirical data in the country, misconceptions over empirical methods and its requisites account for part of the prevalent inattentions to these types of researches. Changing such perceptions, particularly regarding the split between quantitative and qualitative methods, may help researchers to expand empirical researches.

کلیدواژه‌ها [English]

• Political Science
• empirical researches
• empiricism
• quantitative methods
• qualitative methods