نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار علوم سیاسی، موسسه تاریخ و فرهنگ ایران، دانشگاه تبریز، ایران
چکیده
بیماری‌های فراگیری همچون کرونا جزو مصائبی است که در کنار وجه طبیعی آن، دارای بعدی انسانی و اجتماعی نیز هست که همه‌ی ساحت‌های زندگی بشری را متأثر نموده است. یکی از مهم‌ترین اقدامات جوامع به‌ویژه دولت‌ها در رویارویی با این بیماری، توسل جستن به ایجاد محدودیت‌ها و اعمال کنترل‌های مختلف در زندگی اجتماعی بوده است. مجموعه این تدابیر با عنوان قرنطینه و یا فاصله‌گذاری برای جلوگیری از شیوع و گسترش بیماری، ذیل منطق شرایط استثنایی و یا اضطراری توجیه شده و الزاماتی را بر زندگی همه افراد و گروه‌های اجتماعی تحمیل کرده است. چنین شرایط خاص و وضع آنها ارتباط مستقیمی با اراده دولت‌ها برای اعمال قدرت قانونی بر اساس مصالح اجتماعی دارد. ایران نیز که تقریباً همچون همه‌ی کشورهای دنیا با بیماری کرونا دست به گریبان است، موارد مشابهی مثل وبا و طاعون را نیز در گذشته بارها تجربه نموده است. بر این اساس سوال و دغدغه‌ی نوشتار حاضر آن است که فهم بحران ناشی از بیماری‌های فراگیر و تدابیر دولت‌ها در خصوص آن در سپهر تاریخی ایران، چه کمکی در شناخت سیاست اکنون ایران می‌تواند داشته باشد. در این مورد با بهره‌گیری از رویکرد «جورجو آگامبن» به تأسی از «کارل اشمیت» و «والتر بنیامین»، ضمن تأکید بر وضعیت استثنایی در شرایط خاص جوامع برآنیم که جامعه ایران از سویی همچون جوامع دیگر در مواردی متأثر از اقتضائات ناشی از برقراری شرایط استثنایی از جمله تعلیق قانون بوده و از سوی دیگر به سبب عدم نفوذ قانون و یا ابهام در آن دچار مشکل مضاعفی بوده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Corona crisis as an opportunity to reflection on the current political situation
نویسنده [English]
- reza nasiri hamed
assistant professor of political science, institute of iranian history and culture, university of tabriz, iran
چکیده [English]
Pervasive diseases such as Corona are among the plagues that, in addition to their natural aspect, also have a human and social dimension that has affected all areas of human life. One of the most important actions of societies, especially governments, in encountering with this disease, has been to resort the restrictions and various controls in social life. Some measures like quarantine or distancing to prevent the spread of the disease, is justified under the logic of exceptional or emergency states and imposes requirements on the lives of all individuals and social groups. Such special conditions and their status are directly related to the will of governments to exercise legal power based on social interests. Iran which like almost any country in the world, suffers from Corona disease, has experienced similar cases of cholera and plague in the past. Accordingly, the question and concern of the present article is that understanding the crisis caused by the epidemic and the measures taken by governments in relation to it in the historical sphere of Iran, what help can be in understanding the current policy of Iran. In this case, using the approach of "Giorgio Agamben" based on "Carl Schmitt" and "Walter Benjamin", while emphasizing the exceptional state in the specific conditions of societies, we conclude that Iranian society influenced by the circumstances Exceptional states such as the suspension of the law and on the other hand due to lack of law enforcement or ambiguity in it has been a double problem.
کلیدواژه‌ها [English]
- Corona
- exceptional state
- Giorgio Agamben
- homo sacer
- politicl power
- Iran
-آدمیت، فریدون (1362) امیرکبیر و ایران، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، چاپ هفتم؛
-آگامبن، جورجو (1387) زبان و تاریخ: مقولات زبانی و تاریخی در تفکر بنیامین، در: عروسک و کوتوله: مقالاتی در باب فلسفه زبان و فلسفه تاریخ، والتر بنیامین، گزینش و ترجمه‌ی مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران، گام نو، چاپ دوم؛
-........................ (1389) معاصر چیست؟ ترجمه امیر کیانپور، تهران، گام نو؛
-ابن بطوطه (1397) سفرنامه، جلد اول، ترجمه‌ی محمدعلی موحد، تهران، نشر کارنامه، چاپ سوم؛
-استراو، جک (1398) کار کارِ انگلیسی هاست؛ چرا ایران به ما بی‌اعتماد است؟، ترجمه‌ی علی مجتهدزاده، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه، چاپ پنجم؛
-اعتمادالسلطنه (1350) روزنامه‌ی خاطرات اعتمادالسلطنه، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، چاپ دوم؛
-الگود، سیریل (1352) تاریخ پزشکی ایران، ترجمه‌ی محسن جاویدان، تهران، اقبال؛
-بنیامین، والتر (1387) عروسک و کوتوله: مقالاتی در باب فلسفه زبان و فلسفه تاریخ، گزینش و ترجمه‌ی مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران، گام نو، چاپ دوم؛
-پولاک، یاکوب ادوارد (1368) سفرنامهی پولاک ایران و ایرانیان، ترجمه‌ی کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی؛
- تفکیک جرم امنیتی از سیاسی با دستور ابراهیم رئیسی(1398) بازیابی شده از:
http://vaghayedaily.ir/fa/news/7414/;
-دسیلوا فیگوئرا، دن گارسیا (1363) سفرنامه، ترجمه‌ی غلامرضا سمیعی، تهران، نشر نو؛
-دیولافوا، مادام‌ژان (1371) ایران، کلده و شوش، ترجمه‌ی علی‌محمد فره‌وشی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم؛
-روستایی،محسن (1382) تاریخ طب و طبابت در ایران (از عهد قاجار تا پایان عصر رضا شاه) به روایت اسناد، جلد اول، تهران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛
-روملو، حسن بیگ (1357) احسن التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران، انتشارات بابک؛
-سمرقندی، کمال‌الدین عبدالرزاق (1383) مطلع سعدین و مجمع بحرین، جلد اول دفتر دوم، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛
-سیّاح، حمید (2536ش) خاطرات حاج سیّاح یا دوره‌ی خوف و وحشت، به تصحیح سیف‌ا... گلکار، تهران، موسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم؛
-شاردن (1338) سیاحتنامه، جلد پنجم، ترجمه‌ی محمد عبّاسی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات امیرکبیر؛
-شهری(شهری‌باف)، جعفر (1347) شکر تلخ، تهران، نشر مولف؛
-عاملی، سید‌سعیدرضا (1395) استثناءگرایی آمریکایی، اروپامرکزی و دیگری‌سازی مسلمانان، تهران، امیرکبیر؛
-علیجانی، مهدی و بشیری، عباس (1391) وبا در ایران عصر قاجار از دید سیّاحان، فصلنامه‌ی تاریخ پزشکی، سال 4، ش13، صص11-38؛
-فریزر، جیمز بیلی (1364) سفرنامهی فریزر معروف به سفر زمستانی، ترجمه‌ی منوچهر امیری، تهران، انتشارات توس؛
-فوران، جان (1392) مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، ترجمه-ی احمد تدین، تهران، موسسه‌ی خدمات فرهنگی رسا، چاپ چهاردهم؛
-فوروکاوا، نوبویوشی (1384) سفرنامه، ترجمه‌ی هاشم رجب‌زاده و کینجی ئه‌اورا، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛
-فووریه (بی‌تا) سه سال در دربار ایران: خاطرات دکتر فووریه پزشک ویژه‌ی ناصرالدین شاه قاجار، ترجمه‌ی عباس اقبال آشتیانی، بی‌جا، دنیای کتاب؛
-کاظم‌زاده ایرانشهر، حسین (1363) مجله ایرانشهر، سال اول، مجلد 1، تهران، اقبال؛
-مجد، محمدقلی (1387) قحطی بزرگ (1298-1296ش/1919-1917م)، ترجمه‌ی محمد کریمی، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی؛
-معرفی کتاب «از طبابت تا تجارت»(1393) قابل بازیابی در:
https://esfahanpeople.persianblog.ir/YYraaApEpJHR5nRKKWyd
-ناطق، هما (1358) مصیبت وبا و بلای حکومت، تهران، نشر گستره؛
-وحدت، فرزین (1382) رویارویی فکری ایران با مدرنیت، ترجمه مهدی حقیقت‌خواه، تهران، ققنوس؛
-Agamben, Giorgio (1993) Infancy and History: Essays on the Destruction of Experience, Trans. By Liz Heron, London, Verso;
-…………………… (1996) Means Without End Notes on Politics, Trans. By Vincenzo Binetti and Cesare Casarino, Minneapolis, University of Minnesota Press; -…………………… (1998) Homo Sacer, Sovereign Power and Bare Life, Trans. By Daniel Heller-Roazen, California, Stanford University Press;
-…………………… .(2005) State of Exception, Trans. By Kevin Attell, Chicago, The University of Chicago Press;
-…………………….. (2011) Introductory Note on the Concept of Democracy, in: Democracy in what state?, New York, Columbia University Press;
-………………….. (2020) The State of Exception Provoked by An Unmotivated Emergency, 26 February Retrieved from: http://positionspolitics.org/giorgio-agamben-the-state-of-exception-provoked-by-an-unmotivated-emergency/;
-…………………… (2020) Clarifications, Trans. By Adam Kotsko, March 17, Retrieved from: https://itself.blog/2020/03/17/giorgio-agamben-clarifications/;
-Paul, Heike (2014) The Myths that Made America: An Introduction to American Studies, Bielefeld, Transcript Verlag;
-Schmitt, Carl (1985) Political Theology: Four Chapters on the Concept of Sovereignty, Trans by. George Schwab, Cambridge, MIT Press;
)