چکیده

در جهانی که صدای جهانی شدن و پیشرفت صنعتی و تکنولوژی، پُرآوازه‌ترین صدایی است که طنین انداخته، خلیج فارس همچنان به‌عنوان منطقه ممتازی، از لحاظ باارزش‌ترین منابع استراتژیکی قلمداد می‌شود. بندرگاه‌های خلیج فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین منابع جهانی، مرکز اصلی تولید نفت و گاز طبیعی جهان هستند. این اهمیت موجب شده این منطقه به مرکز تنش بین‌المللی تبدیل شده و حضور قدرت‌های بزرگ موجب ناامنی خلیج فارس شود.
ایالات متحده منافع زیادی را از اشغال نظامی عراق دنبال می‌کند: دستیابی به منابع انرژی ارزان‌قیمت خلیج فارس، جلوگیری از تسلط قدرت‌های دیگر بر منطقه و ایجاد امنیت برای دوستان و متحدان منطقه‌ای خود. از این میان، تأمین جریان آزاد و پایدار نفت از این منطقه به سایر نقاط جهان از منافع اولیه و اساسی امریکا در خلیج فارس محسوب می‌شود. عدم تمایل امریکا به خروج از عراق در راستای تحقق همین منافع است.
منطقه خلیح فارس، در سطح داخلی با درگیری‌های بین دولتی، رقابت‌های قومی، بنیادگرایی اسلامی، بی‌ثباتی داخلی و عدم توازن قدرت مواجه است؛ در سطح بین‌المللی نیز دخالت قدرت‌های خارجی، وضعیت منطقه را متشنج‌تر نموده است. طرح خاصی لازم است تا خلیج فارس را از این بحران‌ها رهایی بخشد و ثبات و امنیت منطقه را در آینده تأمین و تضمین نماید. مقاله حاضر ضمن بررسی حضور امریکا در منطقه و طرح‌های ارائه‌شده از سوی این کشور، درصدد است نظم خاصی را برای این منطقه طراحی کند که امنیت آن را تنظیم و حفظ کند.

کلیدواژه‌ها

• نظم مبتنی‌بر همکاری
• نظم امنیتی
• هژمون جهانی
• مکتب مبتنی‌بر تعاون
• خلیج فارس