چکیده

قوه مقننه در قانون اساسی ایران بر سه رکن استوار شده است: مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام. مجلس شورای اسلامی دو کارویژه بنیادین دارد: قانون‌گذاری و نظارت بر ساختار قدرت. هنگامی که از چیستی و چگونگی ایفای نقش مجلس در روابط خارجی ایران سخن به میان می‌آید، از یک‌سو، باید میان دو مقوله سیاست خارجی و روابط خارجی قائل به تفکیک شد؛ از دیگرسو، می‌توان سویه‌های سه‌گانه تصمیم را به تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و تصمیم‌پذیری تفکیک نمود. به طور کلی به‌نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران در محیط بین‌المللی، از یک‌سو صاحب روابط خارجی و نه سیاست خارجی است و از سوی دیگر، بیشتر به پذیرش تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های دیگران می‌پردازد و خود کمتر قادر به پردازش حالت فعالانه و تهاجمی در عرصه مناسبات خارجی است. همین ویژگی عمومی در نظام حقوق اساسی ایران نیز سبب‌ساز پیدایش نقش‌های منفعلانه، غیرتهاجمی، پذیرنده، بی‌کارکرد و نابرابر برای مجلس در عرصه روابط خارجی شده است. مجلس شورای اسلامی به‌دلیل ماهیت پیچیده روابط خارجی که با مؤلفه‌های امنیتی گره خورده است، نتوانسته از نقش عامه‌گرایانه خود عدول کند و با تأثیرگذاری خاص‌گرایانه، نقش مؤثری در عرصه تصمیم‌گیری در روابط خارجی کسب کند. مجلس شورای اسلامی در اساس نقشی نفوذپذیر و تصمیم‌پذیر یافته و به توجیه، تأیید، تصویب، تأخیر و تسریع تصمیم دیگر نهادها می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

• قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
• مجلس شورای اسلامی
• تصمیم‌گیری
• تصمیم‌پذیری
• تصمیم‌سازی
• روابط خارجی

عنوان مقاله [English]

Islamic Consultative Assembly and Foreign Relations

چکیده [English]

The legislative power in the Constitution of the Islamic Republic of Iran is based on three bodies: Majlis(Islamic Consultative Assembly), the Guardian Council and the Nation's Exigency Council. The Islamic Consultative Assembly has two fundamental functions: legislation and supervision over the power structure. When we speak about the nature and quality of the role of Majlis in Iran's foreign relations, there are two points: the conceptual separation between foreign relations and foreign policy; the triangle of the process of decision-making, decision-taking and the state's passive acceptance of decisions. Generally it seems the Islamic Republic of Iran has foreign relations, not foreign policy in the international system. So there is a state of passive compliance with the political decisions of other states. Iran has little active and offensive participation in the field of foreign relations. This general characteristic in the system of the constitutional law of Iran has given rise to the emergence of passive, inoffensive, disfunctional, and unequal functions for Majlis in the atmosphere of Iran's foreign relations. Since "foreign relations" is a complex entity interlocked with security indices, Islamic Consultative Assembly has not been able to depart from its generalistic role and proceed to a specific one , thus not having an important part in the field of decision making in foreign relations. Adopting a passive position, Majlis has acquired five roles and functions in Iran's foreign relations: justification, acceptance, ratification, postponement, and acceleration of the decisions of other institutions.

کلیدواژه‌ها [English]

• decision-making
• decision-taking
• foreign relations
• Islamic Consultative Assembly
• the Constitution of Islamic Republic of Iran
• the institution of legislative power
• the state of passive acceptance of a decision