مشارکت انتخاباتی در ایران: تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه‌های اجتماعی از طریق ارزش‌های رهایی و سکولاریسم

رهبرقاضی, محمودرضا; نوعی باغبان, سید مرتضی

doi:10.22034/ipsa.2022.467

مشارکت انتخاباتی در ایران: تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه‌های اجتماعی از طریق ارزش‌های رهایی و سکولاریسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

² استادیار گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد

10.22034/ipsa.2022.467

چکیده

یکی از حوزه‌هایی که در سال‌های اخیر تحت تاثیر رسانه‌های اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار گشته است، حوزه‌های سیاسی می‌باشد. هرچند مشارکت سیاسی دارای سطوح مختلفی است، اما به نظر می‌رسد شرکت در انتخابات به دلایل مختلف در جمهوری اسلامی ایران به مهم‌ترین عنصر مشارکت سیاسی تبدیل شده است. بنابراین به نظر می‌رسد مطالعه و تبیین مشارکت انتخاباتی یکی از موضوعات مهم آکادمیک در ایران را تشکیل می‌دهد. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه‌های اجتماعی، از طریق متغیرهای میانجی ارزش‌های رهایی و سکولاریسم، بر روی مشارکت انتخاباتی می-باشد. در این پژوهش که نوعی تحلیل ثانویه محسوب می‌شود، از موج هفتم داده‌های بین المللی پیمایش ارزش‌های جهانی WVS در مورد ایران استفاده شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که هرچند رسانه‌های اجتماعی به طور مستقیم هیچ تاثیر معنی‌داری بر روی مشارکت انتخاباتی نداشتند، اما آنها به طور غیر مستقیم و از طریق متغیرهای میانجی ارزش‌های رهایی و سکولاریسم می‌توانند به طور معنی‌داری باعث کاهش مشارکت انتخاباتی شهروندان گردند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.1735790.1401.17.3.3.7

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Electoral participation in Iran: direct and indirect effects of social media through values of liberation and secularism

نویسندگان [English]

Mahmoodreza Rahbarghazi ¹
Seyed Morteza Noei Baghban ²

¹ Associate Professor, Department of Political Science, University of Isfahan

² Assistant Professor, Department of Islamic Education (PhD in Political Sociology), Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Although political participation has different levels, it seems that participation in elections has become the most important element of political participation in the Islamic Republic of Iran for various reasons. Therefore, it seems that the study and explanation of electoral participation is one of the important academic topics in Iran. In this regard, the aim of this research is to investigate the direct and indirect effects of social media, through the mediating variables of values of liberation and secularism, on electoral participation. In this research, which is considered a type of secondary analysis, the seventh wave of international data of the WVS World Values Survey has been used in the case of Iran. The findings of this research show that although social media did not directly have any significant effect on electoral participation, they can indirectly and through the mediating variables of liberation and secularism values significantly reduce participation citizens' election.

کلیدواژه‌ها [English]

"social media"
"liberation values"
" secularism"
"electoral participation"

مراجع

اشتریان، کیومرث و امیرزاده، محمدرضا (1394). بررسی تأثیرات شبکه‌های اجتماعی مجازی بر مشارکت سیاسی (مطالعۀ موردی: شهر تهران. فصلنامه سیاست. 54(4): 841-825.

امام جمعه زاده، سیدجواد، رهبرقاضی، محمودرضا، برزگر قاضی، کمال، صادقی نقدعلی، زهرا (1392). رابطه میان دینداری و رفتار انتخاباتی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تبریز)، نشریه مطالعات قدرت نرم، 3(8): 27-44.

اینگلهارت رونالد و کریستین ولزل (2022). نقشه فرهنگی پیمایش ارزشهای جهانی. رجوع کنید به: https://www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp?CMSID=welzelidx&CMSID=welzelidx

اینگلهارت، رونالد و نوریس پیپا (1395). جهانی شدن و تنوع فرهنگی، ترجمه عبدالله فاضلی و ساجده عالمه، تهران: انتشارات کویر.

اینگلهارت، رونالد و کریستین ولزل (1394). نوسازی، تغییر فرهنگی و دموکراسی، ترجمه یعقوب احمدی، تهران: انتشارات کویر.

اینگلهارت، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارت کویر.

باقریان، مصطفی، خوش فر، غلامرضا (1396) بررسی رابطه بین ابعاد دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه مازندران، فصلنامه علوم اجتماعی، 76: 212-175.

جعفری، محمدتقی (۱۳۶۹). حکمت اصول سیاسی اسلام، تهران: بنیاد نهج البلاغه.

‫جوادی آملی، عبدالله (1378). ولایت فقیه: ولایت فقاهت و عدالت، قم: اسراء.

جوادی آملی، عبدالله (1390). نسبت دین و دنیا: بررسی و نقد نظریه سکولاریسم، قم: اسراء.

خانیکی، هادی و خجیر، یوسف (1397). رسانه‌های اجتماعی و مشارکت سیاسی؛ فراتحلیل مشارکت سیاسی کاربران رسانه‌های اجتماعی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی. 11(1): 101-128.

قنبری برزیان، علی، درویشی، مریم. (1395). بررسی تاثیر مصرف فضای مجازی بر دینداری و ارزش های خانواده-مطالعه موردی اصفهان، نشریه جامعه شناسی ورزش. 2(8): 219-254.

شمس، مرتضی و فرقانی، محمد مهدی (1397). شبکه‌های اجتماعی مجازی و تولید شایعات در انتخاباتِ سیاسی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی اینستاگرام). فصلنامه علمی رسانه‌های دیداری و شنیداری. 12(28): 120-95.

عبداللهی نژاد، علیرضا ابوذر قاسمی نژاد و جواد صادقی (1395). رسانه های اجتماعی و مشارکت سیاسی در انتخابات (رابطه استفاده از فیس بوک، تلگرام و اینستاگرام و مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات هفتم اسفند 1394). مطالعات رسانه های نوین، 2(5 ): 33-73.

عقیلی، سیدوحید و روشندل اربطانی، طاهر و فرجیان (1397). نقش رسانه های اجتماعی در انتخابات در ایران و تاثیر آن ها بر نقش رسانه های سنتی. مطالعات رسانه های نوین، 4(13 ): 181-214.

محمد رضایی، محمد، موسوی، سید روح الله. (1400). تحلیل نسبت دین و دینداری با شبکه‌های اجتماعی سایبری. فصلنامه علمی پژوهشی قبسات. 26(100): 45-72.

ملتفت، حسین، شجاعی، حسن، کمالوند، حسین.(1400). فراتحلیل مطالعات دینداری و مشارکت سیاسی، دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، 13(25): 247-274.

میرفردی، اصغر، مختاری، مریم، ولی نژاد، عبدالله. (1396). میزان دینداری و ارتباط آن با استفاده از شبکه‏های اجتماعی اینترنتی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه یاسوج). جامعه شناسی کاربردی. 28(2): 1-16.

نوین هاب (1400). گزارش سالانه نوین هاب از عملکرد کسب و کار ها در شبکه های اجتماعی. رجوع کنید به: https://peivast.com/wp-content/uploads/NovinHub.pdf

Ahmad, T., Alvi, A., & Ittefaq, M. (2019). The use of social media on political participation among university students: An analysis of survey results from rural Pakistan. Sage Open, 9(3), 2158244019864484.

Al Omoush, K. S., Yaseen, S. G., & Alma’Aitah, M. A. (2012). The impact of Arab cultural values on online social networking: The case of Facebook. Computers in Human Behavior, 28(6), 2387-2399.

Bode, L., Vraga, E. K., Borah, P., & Shah, D. V. (2014). A New Space for Political Behavior: Political Social Networking and its Democratic Consequences. Journal of ComputerMediated Communication, 19(3), 414–429.

Boehme-Neßler, V. (2020). Digitising democracy: On reinventing democracy in the digital era-a legal, political and psychological perspective. Springer Nature.

Castells, M. (2011). The Rise of the Network Society: The Information Age: Economy, Society, and Culture. Hoboken, NJ: John wiley & sons.

Chen, Z., & Chan, M. (2017). Motivations for social media use and impact on political participation in China: A cognitive and communication mediation approach. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 20(2), 83-90.

Diani, M. (2002). Social movement networks: virtual and real. In Culture and Politics in the Information Age (pp. 131-142). Routledge.

Downey, AB (2014). Religious affiliation, education and Internet use. Available at: http://arxiv.org/abs/1403.5534

Gil de Zúñiga, H., Jung, N., & Valenzuela, S. (2012). Social media use for news and individuals' social capital, civic engagement and political participation. Journal of Computer-Mediated Communication, 17(3), 319-336.

Gil de Zúñiga, H., Molyneux, L., & Zheng, P. (2014). Social Media, Political Expression, and Political Participation: Panel Analysis of Lagged and Concurrent Relationships. Journal of Communication, 64(4), 612–634.

Gureeva A.N. (2021). Theoretical issues of social and political values of modern Russian youth in the social media discourse. Mediascope. 3. Available at: http://www.mediascope.ru/2721 DOI: 10.30547/mediascope.3.2021.6

Jenkins, H. (2009). Confronting the challenges of participatory culture: Media education for the 21st century. Cambridge, MA: The MIT Press.

Kahne, J., Lee, N.-J., & Feezell, J. T. (2013). The Civic and Political Significance of Online Participatory Cultures among Youth Transitioning to Adulthood. Journal of Information Technology & Politics, 10(1), 1–20.

Lusoli, W., & Ward, S. (2004). Digital Rank-And-File: Party activists' perceptions and use of the internet. The British Journal of Politics and International Relations, 6(4), 453-470.

Margolis, M., and Resnick, D. (2000). Politics as usual: The cyberspace revolution. London, GB: Sage.

McClure, PK (2017) Tinkering with technology and religion in the digital age: The effects of Internet use on religious belief, behavior, and belonging. Journal for the Scientific Study of Religion 56(3): 481–497.

Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon & Schuster.

Sunstein, C. R. (2001). Echo chambers: Bush v. Gore, impeachment, and beyond. Princeton, NJ: Princeton University Press.

Theocharis, Y., & Lowe, W. (2016). Does Facebook increase political participation? Evidence from a field experiment. Information, Communication & Society, 19(10), 1465-1486.

Twetman, H., M. Paramonova, and M. Hanley, (2021). Social Media Monitoring: A Primer, Riga: NATO Strategic Communications Centre of Excellence.

Zhang, W., Johnson, T., Seltzer, T. L., and Bichard, S. (2010). The revolution will be networked: The influence of social networking sites on political attitudes and behavior. Social Science Computer Review, 28, 75-92.

Zhang, X., & Lin, W. Y. (2014). Political participation in an unlikely place: How individuals engage in politics through social networking sites in China. International Journal of Communication, 8, 21-42.

Zhao, K, W, & Leung, L, (2013). Factors in Using Online Poll Participation: An Examination of Perception of Online Polls, Information Literacy, and Political Efficacy in Mainland China. International Journal of Cyber Behavior, Psychology and Learning, 3(2), 1-12

Zuckerman, P. (2014). The rise of the nones: Why more Americans are becoming secular, and what that means for America. In Theism and public policy (pp. 37-52). Palgrave Macmillan, New York.