نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اردشیر سنایی
• مصطفی عزیزآبادی فراهانی

چکیده

اتحادیه اروپا به منظور ارتقاء جایگاه خود در عرصه نظام بین‌الملل و ایفای نقش مؤثر در حوزه صلح و امنیت بین‌الملل و متعاقب آن تقویت ابعاد مختلف همگرایی اروپایی، سیاست امنیتی-دفاعی مشترک را در سال 1999 بنا نمود. این نهاد به عنوان بازوی نظامی/غیرنظامی سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا شناخته می‌شود و امروزه یکی از پویاترین حوزه‌های مربوط به طرح‌ها و پروژه‌های اتحادیه اروپایی است.
با وجود این که تنها یک دهه از تولد سیاست امنیتی-دفاعی مشترک می‌گذرد امّا این نهاد 24 مأموریت نظامی و غیرنظامی را از سال 2003 به منظور ارتقاء صلح و امنیت جهانی در سه قارّه اروپا، آفریقا و آسیا اجرا نموده است. کلید موفقیت مأموریت‌های سیاست امنیتی-دفاعی مشترک نیز در توسعه فرهنگ برنامه‌ریزی و هدایت مشترک عملیات نظامی و غیرنظامی است. با این وجود محدودیت‌هایی پیش‌روی اتحادیه اروپا قرار دارد که مانع از توسعه همه جانبه سیاست امنیتی-دفاعی مشترک می‌شود ولی این انتظار وجود دارد که با اجرایی شدن معاهده لیسبون توسط کشورهای اروپایی در دسامبر 2009 غلبه بر برخی از محدودیت‌های حوزه امنیت و دفاع اروپایی تحقق یابد. از این رو، مقاله حاضر به دنبال تبیین جایگاه سیاست امنیتی-دفاعی مشترک اتحادیه اروپا در یک دهه اخیر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• امنیت
• صلح
• اتحادیه اروپا
• سیاست امنیتی-دفاعی مشترک
• مأموریت‌های نظامی و غیرنظامی