پژوهشنامه علوم سیاسی نقش و تاثیر فضای مجازی در جنبش‌های اجتماعی؛ مطالعه‌ی موردی مصر
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
چکیده
گسترش سریع اینترنت و تکنولوژی‌های ارتباطی در کشورهای اسلامی این سوال را مطرح می‌سازد که این رسانه‌ها و واسطه‌های ارتباطی چه نقشی در جنبش‌ها و تحولات اجتماعی و سیاسی در این کشورها بازی می‌کنند. این مقاله فضایی را که اینترنت و تکنولوژی‌های جدید در اختیار جنبش‌های اجتماعی گذاشته‌اند تحلیل کرده و به عنوان یک مطالعه‌ی موردی به رابطه‌ی اینترنت و رسانه‌های دیجیتالی با جنبش اجتماعی در مصر و تاثیر فعالیت‌های مجازی چالشگران جامعه‌ی سیاسی بر کنش‌های اجتماعی و سیاسی این کشور پرداخته است. به این منظور با مبنا قرار دادن نظریه‌ی بسیج منابع چارلز تیلی به عنوان چارچوبی معرفت‌شناختی و روش‌شناختی در تحلیل جنبش اجتماعی، نقش و تاثیر فضای مجازی را در فرآیند‌های مدل بسیج(قدرت، بسیج، منافع، سازمان، سرکوب/تسهیل و تهدید/فرصت) و عناصر مجموعه‌ی کامل نمایش جنبش اجتماعی (ارزشمندی، اتحاد، تعهد و تعداد) بررسی کرده و نشان داده‌ایم که تعامل موفق بین فضای مجازی و جنبش اجتماعی ناشی از یک انطباق پویا میان کارویژه‌های گروه‌های اجتماعی و سیاسی در جهان واقعی و جهان مجازی است. در نهایت این مقاله چشم انداز بالقوه‌ای را در رابطه‌ی اینترنت و فعالیت اجتماعی در کشورهای اسلامی نشان می‌دهد و بر این فرض مبتنی می‌باشد که الگوی تعامل اینترنتی به ظهور و تقویت بعضی از عناصر تئوری بسیج منابع تیلی کمک می‌کند؛ به ویژه اگر اینترنت نسبت به علایق افراد در دنیایی واقعی همدلی و همراهی نشان دهد.
کلیدواژه‌ها
)