نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

• مرتضی بحرانی

عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

چکیده

به نظر می‌رسد داشتن توافقی بر سر موضوع سیاست، سمت و سوی فعالیت‌های نظری و عملی هر قوم را سامان می‌بخشد. موضوع سیاست آن‌گاه که جامع و مانع باشد، «امر سیاسی» نامیده می‌شود. امر سیاسی، مولود مشاجرات و نقدهای حدوداً یک‌صدساله اخیر معرفت‌شناسان حوزه علوم سیاسی است. به ویژه آن گاه که پوزیتویسم در اوج اقتدار، هرگونه رقیب معرفتی غیرتجربی و غیراثباتی را در مقام معرفتی «غیرعلمی» و در نتیجه غیراطمینان‌آور و نهایتاً غیرمصرفی، طرد کرد. در این زمان بود که تازه به میدان‌آمدگانِ مدعی علم اثباتیِ سیاست (و سپس از منظری دیگر، فلاسفه سیاسیِ از قافله وامانده) تلاش کردند تا حضور و حیات خود در عرصه معرفت‌شناسی را با پاسخ به رقیب از طریق عَلم کردن «امر سیاسی» به رسمیت بشناسند. در این خصوص، تلاش‌های زیادی انجام شد تا برداشتی متفق‌علیه از امر سیاسی ارائه شود. مقاله حاضر به بررسی این روند می‌پردازد و به نحو ضمنی بیان می‌کند که داشتن برداشتی از امر سیاسی، زمینه‌ساز پیگیری درست و متناسب توسعه سیاسی در میان هر ملتی است.

کلیدواژه‌ها

• امر سیاسی
• فلسفه سیاسی
• علم سیاسی
• توسعه سیاسی