بررسی استراتژی های ایران و آمریکا در پسابرجام طبق نظریه بازی ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

در این پژوهش به این موضوع پرداخته می­شود که پس از مذاکرات و رایزنی­های طولانی برای حل و فصل مسئله هسته­ای ایران، طرفین مذاکرات برنامه جامع اقدام مشترک را تصویب نمودند. پس از تصویب برجام، مسائل اساسی و مهم، این است که طرفین مذاکرات در دوران پسا برجام چه استراتژی هایی را اتخاذ می کنند، توافقات و تعهدات چگونه و تا چه میزان عملیاتی می­شوند و نهایتاً تحقق یا عدم تحقق آنها چه پیامدهایی در پی خواهد داشت. سؤال پژوهش به این صورت مطرح گردید که با استفاده از نظریه ‌بازی‌ها، بهینه­ترین استراتژی در دوران پسابرجام برای ایران و امریکا چیست. در ادامه نیز این فرضیه را مطرح کردیم که­ طبق نظریه ‌بازی‌ها، دیپلماسی پسابرجام میان ایران و امریکا، با اتخاذ استراتژی همکاری متقابل بعنوان بهینه­ترین تصمیم، قابل طراحی است. بر اساس شواهد، مدارک و یافته‌های حاصل از این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که دیپلماسی هسته‌ای پسابرجام میان ایران و امریکا، یک بازی پویا با اطلاعات کامل و تمام است و می­تواند بصورت حاصل جمع مثبت و بازی برد- برد باشد. سپس درخت بازی دیپلماسی هسته‌ای پسابرجام میان ایران و امریکا ترسیم شد و گزینه‌های پیش­روی هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه برای پیدا کردن جواب و حل بازی از روش برآیند برگشت به عقب سود جستیم که نتیجه و تعادل نش بازی عبارت بود از: منطقی­ترین و "خوب ترین" استراتژی در پسا برجام "رفع تحریم­ها و پایبندی متقابل به تعهدات برجام" خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategic Examination of Iran and United States after Nuclear Agreement According to Game Theory

نویسنده [English]

  • Seyed Amin Razavinejad
چکیده [English]

After long consultations and negotiations for resolving Iran nuclear issue, both parts approved comprehensive negotiations joint action. After adopting the agreement, the basic significant issue is that the two sides agreed during the talks after what strategies, agreements and obligations be adopted and how and to what extent they are operational, and ultimately realize what the consequences come. On the basis of this assumption, we introduce game theory on the diplomacy after the agreement between Iran and the United States by adopting a strategy of mutual co-operation as the optimum design, the decision. According to the findings of this study, the nuclear diplomacy after an agreement between Iran and the United States, a dynamic game, complete with information and can positive-sum and the win-win game. Then play tree nuclear diplomacy after an agreement between Iran and US and plotted the options facing each and every one of them investigated and went on to find the answer to solving the outcome of the game and the way back into the fine profits as a result of Nash equilibrium and the game was the most logical, and the nicest strategy after the agreement sanctions and mutual commitment to its commitment to the agreement

کلیدواژه‌ها [English]

  • game theory
  • strategy
  • after the agreement
  • sanctions
  • diplomacy
1-   احمدی، اردشیر. و معماریانی، عزیزالله،(1385) نظریه‌بازی‌ها. تهران: انتشارات جهان جام‌جم.
2-   پاندستون، ویلیام، (1386) معمای زندانی. ترجمه عباس‌علی کتیرایی، تهران: مازیار.
3-   حاتمی، محمدرضا(1389) نظریه بازی­ها و روابط بین­الملل. اسلام،سیاست و ساختار بین­الملل، سال 1، پیش شماره 1.
4-   دوئرتی، جیمز. و فالتزگراف، رابرت،(1376) نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل. ترجمه طیب و بزرگی، تهران: نشر قومس.
5-  رضوی نژاد، سید امین. (1393) بررسی دیپلماسی هسته ای بین ایران و آمریکا براساس نظریه بازی ها. فصلنامه رسالت مدیریت دولتی. سال پنجم، شماره 15و 16. پائیز و زمستان
6-   سوری، علی، (1390) اقتصاد ریاضی - روش‌ها و کاربردها. تهران : انتشارات سمت.
7-   عبدالله‌خانی، علی،(1382) کتاب امریکا 3 ویژه روابط امریکا – اسرائیل. تهران: مؤسسه ابرار معاصر.
8-   عبدلی، قهرمان، (1390) نظریه‌بازی‌ها و کاربردهای آن. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
9-   فرانکل، جوزف (1371)، نظریه معاصر روابط بین الملل، ترجمه وحید بزرگی، تهران:نشراطلاعات.
10-             گلیکس، آبراهام،(1365) درآمدی بر برنامه‌ریزی خطی و نظریه‌بازی‌ها. ترجمه عباس عرب مازار، تهران: نشر دانشگاهی.
11-   لفت ویچ، آدریان، (1387) تحولات جدید در علوم سیاسی. ترجمه دکتر سید احمد موثقی، تهران: نشر میزان.
12-   مکین،راج.ای،(1392) نظریه بازی­ها و سیاستگذاری عمومی. ترجمه علی بغیری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
13-   ونتسل، ی.س، (1373) نظریه‌بازی‌ها. ترجمه دکتر جلیل روشندل و علیرضا طیب، تهران: نشر قومس.
14- Turocy, Theodore L. and Bernhard von Stengel (2001), Game Theory,CDAM Research Report LSE-CDAM, at: http://www.cdam.lse.ac.uk/Reports/Files/cdam-2001-09.pdf [accessed on 12 June 2012]
15- Bimnmore, K. J.(2007),Game Theory: A Very Short Introduction, Oxford University Press.
16- Skyrms, B .(2001),"The Stag Hunt",at: http://www.socsci.uci.edu/~bskyrms/bio/papers/StagHunt.pdf   [accessed on 12 June 2012]