برجام به مثابه توافق بین المللی: کاوشی در ماهیت و ضمانت اجرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

هدف اصلی این مقاله آن است تا با واکاوی دو دیدگاه مسلط سیاسی یا حقوقی در باب ماهیت برجام و ترکیب آن با عوامل تاثیرگذار در سطح منطقه ای و بین المللی دلایل چالش برانگیز بودن این توافق را نشان دهد. دو خوانش متباین در مورد ماهیت و تضمینهای توافق هسته ای وجود دارد: دیدگاه نخست معتقد است که تضمین های برجام باید بر اساس منابع حقوق  بین الملل تعهدآور باشد و از این رو طرفین توافق رفتارهای یکدیگر را در فضای پسابرجامی در ذیل یک معاهده حقوقی دنبال می کنند. دیدگاه دوم با اتخاذ دیدگاهی متفاوت و با توجه به متن توافق هسته ای و قطعنامه 2231 اعتقاد دارند که توافق هسته ای و تضمین های آن در ذیل توافقات سیاسی قرار دارد و این خود از نکات مثبت توافق محسوب می شود. این مقاله با اتکا به روش توصیفی-تبیینی و  با هدف واکاوی این تفاسیر و اعتقاد به این نکته که چالش های پیش روی اجرای برجام ناشی از عدم اتقان حول ماهیت این توافق است به دنبال ارائه پاسخ به این سوال است که توافق هسته ای (برجام) به لحاظ ماهوی دارای زمینه و فضایی سیاسی است یا حقوقی و تضمین های ناشی از آن در ذیل کدامیک قرار دارد؟  از اینرو، با اتخاذ رویکردی سه سطحی و با روشی توصیفی-تبیینی و مفروض گرفتن تفاوت معرفتی بین دو حوزه مطالعات حقوقی و سیاسی، در قالب فرضیه معتقد است که توافق هسته ای یا برجام دارای ماهیتی سیاسی است نه حقوقی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

JCPOA AS AN INTERNATIONAL AGREEMENT: A DISCUSSION ON NATURE AND ENFORCEMENT

نویسندگان [English]

  • Fariborz Arghavani Pirsalami
  • Mozafar Hassanvand
چکیده [English]

Today, multiple interpretation on JCPOA has been one of the contentious issues before Iran an U.S foreign policies. Generally, we are observing two readings about enforcement of JCPOA: the first approach argues that the agreement has a legal nature and hence, it is subject to the rules of international law. Therefore, two sides of the agreement are watching each others’ behavior under a legal treaty. The second approach emphasizing on the texts of the agreement and 2231 resolution argues that nuclear agreement and its enforcement are subject to political negotiations and agreements. And this is a positive point of the agreement. Employing descriptive – explanatory research method, this article regarding lack of consensus on the nature of Iran’s Deal is going to answer this question whether nuclear agreement (JCPOA) and its enforcements have a political or legal nature. The findings of the article regarding epistemic differences between legal and political studies as the assumption show that the agreement and its enforcement have a political nature, not a legal one.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nuclear Agreement
  • International Law
  • Iran
  • Foreign Policy
  • Constitutional Law