نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهرداد خرم نصر ¹
• مجتبی مقصودی ²

¹ دانشجوی دکترای علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

² دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

انجمن‌های علمی و ازجمله انجمن‌های علمی حوزه علوم اجتماعی به‌مثابه نهادهای مدنی، مستقل و خودجوش در دو دهه اخیر با رشد و گسترش فزاینده‌ای روبرو بوده‌اند. چنان‌که بر اساس آمار موجود تا ۴۰۰ انجمن علمی می‌توان شمرد و تعدادی از انجمن‌ها با ایفای نقش مرجعیت علمی، ظرفیت‌سازی، کادر سازی، ایجاد فضای تعامل و گفتگو توانسته‌اند جایگاه قابل‌اعتنایی را در عرصه‌های علمی و فکری ایجاد کنند.
درحالی‌که گسترش نهادهای مدنی به‌عنوان شاخصی از فرایند توسعه سیاسی محسوب می‌شود در جامعه ایران و از سوی نهاد دولت، گسترش انجمن‌های علمی، به‌ویژه انجمن‌های حوزه علوم اجتماعی با چالشی‌تحت عنوان «اپوزیسیون بودگی» و «اپوزیسیون انگاری» روبرو شده و علی‌رغم جایگاه مرجعیت علمی با سیاست «بی‌توجهی» و «عدم شناسایی» نسبت به نقش مشاوره‌ای، کارشناسی در حوزه سیاستی دست‌به‌گریبان‌می‌باشند.
این‌پژوهش با انتخاب سه انجمن علوم سیاسی ایران، جامعه‌شناسی ایران و مطالعات صلح ایران با به‌کارگیری روش کیفی از طریق مصاحبه‌عمیق با فعالین انجمنی و با بهره‌گیری از منابع اسنادی- کتابخانه‌ای تلاش می‌کند به حوزه مغفول «کارکردهای علمی - اجتماعی- سیاستی» انجمن‌ها و چالش‌های پیش رو از منظر اپوزیسیون بودگی بپردازد.
مهم‌ترین یافته پژوهش ناظر بر وجود فاصله میان مدل آرمانی با مدل واقعی تعاملات نهادهای انجمنی با نهاد دولت و جامعه و نیز درک نادرست دولت از محتوی و کارکرد نقادانه نهاده‌های انجمنی علوم اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها

• انجمن‌های علمی
• علوم اجتماعی
• اپوزیسیون انگاری
• دانش انتقادی
• توسعه سیاسی

موضوعات

• سیاست

عنوان مقاله [English]

The Challenges of the Oppositionalism of the Social Science Societies in Iran and its Impact on Political Development

نویسندگان [English]

• Mehrdad Khoram Nasr ¹
• Mojtaba Maghsoodi ²

چکیده [English]

Scientific associations of social sciences, as independent, self-governing, civil society organizations, grew exponentially over the last two decades. According to the statistics, up to 400 scientific associations can be counted.
While the expansion of civil society is regarded as an indicator of the political development process, in the Iranian society , the expansion of scientific associations, especially social science associations, faces the challenge of "oppositionism" and "oppositionalism", and despite the position of scientific authority of scientific associations, government chooses The policy of "neglect" and "lack of recognition" towards them.
 This research, by choosing three Iranian scientific associations include Political Science Association, Iran's sociology Association and Iranian Peace Studies scientific associations , and it uses the qualitative method through an interview with activists of associations and using bibliographic methods .
The most important finding of the study is to show the gap between an ideal model and the actual model of the interactions of associative institutions in the state, and misunderstanding of the state about the critical function of the social sciences associations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Scientific associatons
• social sciences
• oppositionalism
• critical knowledge
• Political Development