نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• غلامرضا ابراهیم آبادی ¹
• سیدعبدالرحیم ابوالحسنی ²

¹ دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

² دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

بهبود حکمرانی و کیفیت آن دغدغه اصلی اصلاحات در دنیای امروز برای رسیدن به توسعه و پیشرفت کشورها است در این میان تمرکززدایی به عنوان یکی از روش های اصلی بهبود کیفیت حکمرانی مطرح است. در جمهوری اسلامی ایران، و مطابق مفاد قانون اساسی، شوراهای اسلامی شهر و روستا از متولیان اصلی امر تمرکززدایی اند. اما مطالعه سیر تکوین تا تحول و نهایتاً میراث برجای مانده از شوراها حکایتگر چرخه معیوب نهادی آن به سمت تمرکزگرایی هرچه بیشتر، مصادره اختیارات و استحاله خصلت حکمرانی محلی است به طوری که با هر اصلاحاتی بخشی از هاله اقتدار و حاکمیتی که به این نهاد حکمرانی محلی اعطاء شده بود، زدوده شده تا نهایتاً شورا را به نهادی قابل هضم و ناکارآمد در پیکره نظام اجرایی موجود تـبدیل کند. این میراث نهادی ناکارآمد باعث شده تلاش برای اصلاحات بعدی نیز صرفاً بازتولید و پیکره بندی مجددی از همان مسیری باشد که قوانین قبلی مشخص و معین کرده بودند. و در نتیجه ناکارآمدی شوراها در امر تمرکززدایی به پدیده ای مزمن و وابسته به مسیر از پیش تعیین شده تبدیل گردد. این مقاله با بهره گیری از روش کیفی و در قالب رویکرد نهادگرایی تاریخی این سئوال اصلی را مورد بررسی قرار می دهد که چرا و چگونه شوراهای اسلامی شهر و روستا به این ناکارآمدی دچار شده و نتوانستند در امر تمرکززدایی موفق باشند.

کلیدواژه‌ها

• تمرکززدایی
• شوراهای اسلامی شهر و روستا
• نهادگرایی تاریخی
• حکومت محلی

عنوان مقاله [English]

Islamic city and village councils and decentralization in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

• gholamreza ebrahimabadi ¹
• seyyed rahim abolhasani ²

¹ law & political scienve faculty of tehran university

² law & political science faculty of tehran university

چکیده [English]

Improving governance and its quality is main concern of reforms for achieve development in today's world. In the meantime decentralization is one of the main ways to improve the quality of governance. In the islamic republic of Iran, and in accordance with the articles of the Constitution, the Islamic city and village councils are the main trustees of decentralization. But investigating the genesis and transformation process of the councils and ultimately legacy left by these councils anticipats its defective institutional cycle towards more centralization, confiscation of powers and transformation of the character of local government, So with any reforms decreased part of the aura of authority that was given to this local governance until finally transform the council into a digestible and inefficient institution in the body of the existing administrative system. This inefficient institutional legacy has led to efforts for the next reforms were just reproduce and reconfigure the same path that the previous rules were determined. As a result, the inefficiency of the councils in decentralization becomes a chronic phenomenon and depending on the predetermined path . This paper with utilizing qualitative method and within the framework of historical institutionalism addresses this main question that why and how did the city and village Islamic councils fail to decentralization ?

کلیدواژه‌ها [English]

• decentralization
• Islamic councils of the city and village
• historical institutionalization
• local governmant