نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

در زمان ریاست‌جمهوری جرج بوش بحران‌های منطقه خاورمیانه افزایش یافت؛ البته کشورهای خاورمیانه همواره در فضای ژئوپلیتیک تعارض‌آمیزی قرار داشته‌اند. یکی از علت‌های اصلی این افزایش بحران‌ها را می‌توان تأخیر در روند دولت‌سازی و مداخلة قدرت‌های بزرگ در این منطقه دانست. هرچند تنوع منابع اقتصادی خاورمیانه نیز زمینه‌های افزایش تعارض را به وجود آورده است. پس از 11 سپتامبر، ایالات متحده امریکا با به‌کارگیری قدرت نظامی و استراتژیک، موقعیت خود را در منطقه بازسازی نمود که نشانه‌های آن را می‌توان در جنگ علیه عراق مشاهده کرد.
ما در این مقاله درصدد تأیید این مطلب هستیم که «چالش‌های منطقه‌ای و جنگ پیشدستانة بوش منجر به تداوم بحران شده است». به‌طورکلی، حادثه 11 سپتامبر و جنگ در عراق منجر به ترویج گفتمان تروریسم توسط امریکا و در نتیجه زمینة فعال‌سازی استراتژی مبارزه با تروریسم شده و به‌رغم چنین روندی، توازن نسبی قدرت در منطقه حاصل نشده است. تا زمانی که کشورهای منطقه‌ای در شرایط عدم توازن قدرت، مداخله‌گری قدرت‌های بزرگ و همچنین تضادهای منطقه‌ای قرار داشته باشند، طبیعی است امکان ایجاد تعادل و تفاهم کاهش خواهد یافت.
گذار از بحران‌های منطقه‌ای نیازمند بازسازی روابط کشورهای منطقة خاورمیانه است؛ به‌گونه‌ای‌که امکان متعادل‌سازی روابط قدرت‌های بزرگ با بازیگران منطقه‌ای را فراهم آورد. اقدامات نظامی، به‌کارگیری «استراتژی تغییر رژیم»، فعال‌سازی تئوری خاورمیانه بزرگ، گسترش پایگاه‌های نظامی و بر هم خوردن توازن قدرت را می‌توان عامل تداوم بحران‌های خاورمیانه دانست.

کلیدواژه‌ها

• تروریسم
• امنیت‌سازی
• سیستم امنیت دسته‌جمعی
• موازنه قوا
• نظامی‌گری منطقه‌ای
• عدالت استراتژیک
• دیپلماسی محاصره
• سیاست مهار مؤثر
• سیاست تغییر رژیم
• گسترش پایگاه‌های نظامی

عنوان مقاله [English]

The Causes of the Continuation of the Middle East Crises during Bush Presidency

چکیده [English]

During Bush presidency, the crises in the Middle East were on the increase. Of course the Middle East countries have always been in a conflicting geopolitical atmosphere. One of the principal causes of this increase in the crises could be the delay in state building and the interference of the big powers in the region. However, the variety of economic resources in this region has paved the way for more conflicts. Following the September 11 event, using its military and strategic powers, the U.S reconstructed its position, signs of which may be seen in its military campaign against Iraq. The present article seeks to prove that the regional challenges and the Bush war led to the continuation of the crisis. Generally, the September 11 event and the war in Iraq have given rise to the promotion of terrorism discourse by the U.S ,thus preparing the grounds for activating the strategy of campaign against terrorism. Nevertheless, the region has not seen a relative balance of powers. Transience from the regional crises requires the reconstruction of the relations among the Middle East countries so that it can provide the possibility of the moderation of relations of the big powers with the regional actors. Military measures, the strategy of changing regimes, the theory of the Great Middle East, expansion of the military bases, and lack of the balance of powers are considered the main factors of the continuation of the Middle East crises.

کلیدواژه‌ها [English]

• terrorism
• building security. collective security system
• balance of powers
• regional militarism
• strategic justice
• policy of effective containment
• policy of changing regime
• expansion of military bases