در این مقاله نشان داده شده از 7 هزار سال پیش یعنی از زمان ایلامیان تاکنون، جزایر تنب و ابوموسی همواره بخشی از سرزمین ایران بوده است. برای این منظور، پیشینه تاریخی حاکمیت ایران بر سواحل دو طرف خلیج فارس ...
بیشتر
در این مقاله نشان داده شده از 7 هزار سال پیش یعنی از زمان ایلامیان تاکنون، جزایر تنب و ابوموسی همواره بخشی از سرزمین ایران بوده است. برای این منظور، پیشینه تاریخی حاکمیت ایران بر سواحل دو طرف خلیج فارس و جزایر آن مورد بررسی قرار گرفته و اسناد و مدارک بریتانیا که بیانگر تعلق این جزایر به ایران است، آورده شده است. سپس این مسئله مورد بررسی قرار گرفته که بریتانیا به ضعف حقوقی دلایل خود برای اشغال غیرقانونی جزایر واقف بوده و لذا با بازگشت وضعیت موجود پیش از استعمار یعنی اعاده حاکمیت ایران بر جزایر موافقت کرده است. امروزه امارات عربی متحده برای استرداد این جزایر به همان دلایل و مستنداتی متوسل می شود که بیاعتباری آن از نظر حقوقی قبلاً برای بریتانیا که قیومیت شیوخ شارجه و رأسالخیمه را برعهده داشته، به اثبات رسیده است. افزون بر آن، امارات از یک سو بر اعتبار یادداشت تفاهم مربوط به ابوموسی و ضمائم آن که مسئولیت انحصاری دفاع و حفظ امنیت جزیره را به ایران واگذار کرده، صحه گذاشته و از سوی دیگر خواستار استرداد این جزیره شده است .
جمهوری اسلامی ایران از‌جمله کشورهایی است که با مسئله مهاجرت نخبگان و فرار مغزها روبرو بوده و هست. به‌نظر می‌رسد با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی بدیهی بود که به سبب تغییر نظام سیاسی و همچنین بی‌ثباتی‌های ...
بیشتر
جمهوری اسلامی ایران از‌جمله کشورهایی است که با مسئله مهاجرت نخبگان و فرار مغزها روبرو بوده و هست. به‌نظر می‌رسد با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی بدیهی بود که به سبب تغییر نظام سیاسی و همچنین بی‌ثباتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از جنگ، موج مهاجرت و فرار مغزها از ایران به وجود آید. اما ادامه روند مهاجرت نخبگان پس از پایان جنگ (و برقراری سامان سیاسی در ایران) این سؤال را به ذهن متبادر می‌سازد که چرا با‌وجود سامان سیاسی، مهاجرت نخبگان از کشور تداوم یافته است؟ در این مقاله علل مهاجرت نخبگان از ایران در دوره پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. پرسش اصلی این است که مهم‌ترین عامل تداوم مهاجرت نخبگان از ایران پس از پایان جنگ تحمیلی چه بوده است؟ فرضیه اصلی ما در این مقاله عبارت است از اینکه ضعف ساختارهای علمی و پژوهشی کشور، عامل اصلی مهاجرت در میان متخصصان بوده است.
تجزیه و تحلیل آماری پرسشنامه براساس نرم‌افزار SPSS این مطلب را به اثبات می رساند که عوامل جاذبه خارجی نقش اساسی‌تری نسبت به عوامل دافعه داخلی کشور در مهاجرت ایفا می‌نمایند. از طرفی در بین این عوامل، جاذبه عامل اقتصادی نقش مهم‌تری نسبت به سایر عوامل در مهاجرت نخبگان ایفا می‌نماید که گرچه فرضیه این پژوهش را رد می‌کند اما چندان دور از انتظار نیست.
شکست ایرانیان از روس‌ها در روزگار قاجاریه، سبب شد ایرانی خود را در برابر جماعت فرنگ فروتر احساس کند. پُرکردن شکاف عقب‌ماندگی، در گرو گام نهادن در مسیر نوسازی تلقی شد و از آن پس ایرانی چند مرتبه کوشش‌های ...
بیشتر
شکست ایرانیان از روس‌ها در روزگار قاجاریه، سبب شد ایرانی خود را در برابر جماعت فرنگ فروتر احساس کند. پُرکردن شکاف عقب‌ماندگی، در گرو گام نهادن در مسیر نوسازی تلقی شد و از آن پس ایرانی چند مرتبه کوشش‌های نوسازانهای را بهمنصه ظهور رسانید که هر کدام از آنها واژگان و مفهومهای خاص خود را به همراه آوردند. این انباشت واژگان و مفاهیم، به دلایلی چند، خصلتی ناپایا و تصادفی یافتند و به ساحت ساخت و سازمان گام ننهادند. نگاهی به تاریخ معاصر از آغاز قاجاریه تاکنون، نشان میدهد انبوهی از واژهها، نظریهها و مفهومها بدون آنکه کمابیش خصلتی کارکردی به خود گیرند، بر روی هم تلنبار شده و نوعی آنتروپی را پدید آوردهاند. فرضیه نگارنده آن است که موجودیت تاریخی ما حالتی انبوهه از انواع واژهها یافته و نابسامانی ناشی از آن، سبب ساز انحرافی از شرایط نخستین و پیشین محسوب میگردد. بهزعم نگارنده این ویژگی و کاتاستروفیسم موجود، شکاف میاننسلی و گسست نسلها را با خود بههمراه آورده است.
در این مقاله کوشش خواهد شد با کاوش در اندیشه‌های 6 اندیشمند، رابطه چند مفهوم پایه‌ای در عرصه اندیشه سیاسی و نظریه بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. کوشش ما بر این است دریابیم آیا برداشت خاص اندیشمندان ...
بیشتر
در این مقاله کوشش خواهد شد با کاوش در اندیشه‌های 6 اندیشمند، رابطه چند مفهوم پایه‌ای در عرصه اندیشه سیاسی و نظریه بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد. کوشش ما بر این است دریابیم آیا برداشت خاص اندیشمندان از جامعه مدنی و دولت، بهگونه خاصی از نظریه بین‌المللی می انجامد؟ آنچه بهعنوان فرضیه در این بحث مورد نظر قرار گرفته این است که کلگرایی در تعریف از جامعه مدنی و دولت و اصالت بخشیدن به کلیت جامعه در مقابل حقوق افراد بشر، به نوعی نگرش ستیزهجویانه در عرصه روابط خارجی میانجامد و فردگرایی و اصالت بخشیدن به فرد در تعریف جامعه مدنی و دولت، به نوعی بینش مسالمتجویانه در حیطه روابط جهانی منجر خواهد شد. در گروه اول از نظریهپردازان، اندیشه‌های هگل، مارکس و گرامشی بهعنوان نمونه برگزیده شده و مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. در گروه دوم، نظریه لاک، کانت و پوپر در زمینه موضوع مقاله بررسی خواهند شد. این بررسی، نوعی سنخشناسی نیز خواهد بود که میتواند روابط میان مفاهیم و معانی مختلف در درون یک نظریه یا فلسفه سیاسی را نشان دهد و بر ما آشکار سازد که گونههای متفاوت اندیشه چگونه میتوانند زمینهساز نگرشها و عملکردها در عرصه سیاست خارجی باشند.
از آغاز انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تاکنون روابط ایران و بریتانیا از بی‌ثباتی سیاسی، تشنج دیپلماتیک و افت‌و‌خیزهای فراوانی برخوردار بوده است. میان این دو کشور، عادی‌سازی روابط به‌معنای واقعی کلمه ...
بیشتر
از آغاز انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تاکنون روابط ایران و بریتانیا از بی‌ثباتی سیاسی، تشنج دیپلماتیک و افت‌و‌خیزهای فراوانی برخوردار بوده است. میان این دو کشور، عادی‌سازی روابط به‌معنای واقعی کلمه و سازش و سازگاری سیاسی بهوقوع نپیوسته است. درحالیکه روابط ایران و امریکا با انقلاب اسلامی ایران با دشمنی قرین گردید و این نوع روابط قابل پیشبینی و مورد انتظار بود، اما انتظار میرفت روابط تهران و لندن حداقل با پایان یافتن اولین موجهای انقلاب رو به ثبات و پایداری دیپلماتیک بگذارد. چرا روابط ایران و بریتانیا از همان ابتدای انقلاب اسلامی ایران متمایز شد و نسبت به دیگر کشورهای اروپای غربی به تشنج و بی‌ثباتی کشیده شد؟ ریشههای رنجش، آزردگی و بیزاری ایران نسبت به بریتانیا در چیست؟ چه عواملی در بهوجود آوردن چنین وضعیتی دخیل بوده و هستند؟ آینده روابط ایران و بریتانیا چگونه ارزیابی میگردد؟
در این مقاله مفهوم بااهمیت امنیت و عوامل موجده و ابعاد مختلف آن در کتاب روضه‌الانوار بررسی شده است و با این منظر ضمن نگرش دقیق‌تر به زوایای اندیشه و تبیین نحله تفکر سیاسی محقق سبزواری، با وضعیت سیاسی ...
بیشتر
در این مقاله مفهوم بااهمیت امنیت و عوامل موجده و ابعاد مختلف آن در کتاب روضه‌الانوار بررسی شده است و با این منظر ضمن نگرش دقیق‌تر به زوایای اندیشه و تبیین نحله تفکر سیاسی محقق سبزواری، با وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر صفوی و نوع تأملات و اندیشهورزی در عرصه سیاست و حکومت آن دوران آشنایی بیشتری صورت پذیرفته است.
امنیت در منظومه فکری محقق سبزواری جایگاهی محوری، والا و تأملورزانهایی داشته است. وی بههیچوجه طرفدار تغلب و استبداد نبوده و برعکس، نفی تغلب را از عوامل موجده امنیت بهشمار میآورده است. او برمبنای نظریه «سلطنت مشروعه» و رویکرد مسالمتجویانه، همکاری با حکام صفوی را پیشه نمود تا امنیت و بقای تشیع و پیروان خود را تضمین کند، اما برخلاف اهل سنت، این همکاریها غالباً ماهیتی مستعجل و موقت داشته و بهحکم ضرورت مبتنی بر شریعت بوده است. آراء محقق بهنحو بارزی از نهجالبلاغه تأثیر پذیرفته و راه‌کارهای تأمین امنیت از نظر وی بسیار نوین، متنوع و فراتر از زمان خویش بوده است.
