مقایسه شیوه استفاده از نمادهای دینی در تبلیغات انتخاباتی جناح های سیاسی؛ مطالعه موردی انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه شناسی، گروه مدیریت فرهنگی و رسانه، دانشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه سوره، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

تکیه بر نمادهای دینی یکی از رفتارهای نسبتاً پرتکرار کنش‌گران سیاسی ایران در دهه‌های گذشته است. از این رو هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی کمیت و نوع نمادهای دینی در تبلیغات انتخاباتی دو جناح سیاسی و مقایسه آن با یکدیگر است.
روش پژوهش تحلیل محتوای کمی و جامعه تحقیق اسناد تبلیغاتی مربوط به انتخابات مجلس یازدهم شورای اسلامی در سایت‌های خبری – تحلیلی، مشرق و تابناک از جریان اصول‌گرا و عصرایران و انتخاب از جریان اصلاح طلب است. در این پژوهش از روش تمام شماری استفاده و همه اسناد منتشره در بازه زمانی انتخابات مطالعه شده است.
یافته‌ها نشان داد اولاً تبلیغات انتخاباتی در سایت های جریان اصول‌گرا حجم بیشتری در مقایسه با سایت های اصلاح طلب داشته است. دوماً در حالیکه اصلاح طلبان از نمادهای دینی به ندرت استفاده کرده اند(57 مورد) ؛ اصول‌گرایان با وسعت بیشتری(483 مورد) برای ایجاد هم هویتی در بین طرفداران خود و تخریب رقیب از نمادهای دینی بی واسطه و با واسطه بهره برده اند. در میان نمادهای بی واسطه نماد «شهید قاسم سلیمانی » بیشترین مورد استفاده را داشته است.اصول‌گرایان همچنین از نمادهای دینی منفی استفاده کرده‌اند در صورتی که جناح رقیب آن‌ها از این دسته نمادها استفاده نکرده است.
نتیجه آنکه جریان اصول‌گرا با استفاده از نمادهای دینی در قالب های مختلف سعی کرده با ایجاد معرفی خود به عنوان یک جریان دینی از ظرفیت موجود در این حوزه برای کسب آرا و حمله به رقیب بهره ببرد.
کلیدواژه‌ها: نماد دینی، تبلیغات سیاسی، جناح‌ سیاسی، اصلاح‌طلب، اصول‌گرا

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of the use of religious symbols in the election campaigns of political factions

نویسندگان [English]

  • Javad Sadeghi Jafari 1
  • Hasan Garnehie 2
1 Assistant Professor of Sociology, Department of Management and Media, Faculty of Culture and Communication, Soore University
2 Ph.D. student in Communication Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Relying on religious symbols is one of the relatively frequent behaviors of Iranian political activists in the past decades. Therefore, the main goal of this article is to identify the quantity and type of religious symbols in the election campaigns of two political factions and compare them with each other.
The research method is quantitative content analysis and community research of propaganda documents related to the election of the 11th Assembly of the Islamic Council in the news-analytical sites, Eastern and Radnaq from the fundamentalist current and Asra-Iran, and the selection from the reformist current. In this research, the full census method was used and all the documents published during the election period were studied.
The findings showed that, firstly, the election ads on the fundamentalist sites had a larger volume compared to the reformist sites. Secondly, while the reformers have rarely used religious symbols (57 cases); The fundamentalists have used religious symbols directly and indirectly to create a common identity among their followers and to destroy their rivals with a greater extent (483 cases). Among the immediate symbols, the symbol of "Martyr Qassem Soleimani" has been used the most. The fundamentalists have also used negative religious symbols, while their rival faction has not used these symbols.
The result is that the fundamentalist movement has tried to use religious symbols in different forms to introduce itself as a religious movement and take advantage of the existing capacity in this field to gain votes and attack the rival.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious symbol
  • political propaganda
  • political faction
  • reformist
  • fundamentalist
افخمی، حسینعلی، تقی­آبادی، مسعود و عسگرانی، مریم (1398). نشانه‌شناسی تبلیغات سیاسی مطبوعات در کارزار دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره 14، شماره 54، صفحه 7-32.
خانه ملت(11 اسفند 1398). میزان مشارکت در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی + جدول، بازیابی شده در 10 مرداد 1402  از: https://www.icana.ir/Fa/News/443945/
دورماگن،ژان – ایو و موشار، دانیل(1399). مبانی جامعه شناسی سیاسی، ترجمه عبدالحسین نیک گهر، تهران: انتشارات آگه.
دهقان، علیرضا و نزاکتی، فرزانه (1392) «اسطوره و تبلیغات انتخاباتی تحلیل نشانه‌شناختی پوسترهای تبلیغاتی انتخابات مجلس هشتم»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، شماره 42، صفحه 95-124.
راش،مایکل.(1377).جامعه و سیاست مقدمه ای بر جامعه شناسی سیاسی، مترجم: منوچهر صبوری، تهران: سمت.
رسولی قهرودی، مهدی؛ علوی تبار، علیرضا و  زابلی، ساحل (1398)  تأثیر تبلیغات سیاسی منفی بر رفتار رأی‌دهی و مشارکت انتخاباتی (مطالعه موردی: دهمین دوره انتخابات مجلس شورأی اسلامی در تهران) مجله دانش سیاسی، دوره 15، شماره 2. صفحه 443-464
سبیلان اردستانی،حسن.(1387). تبلیغات سیاسی با رویکرد به فنون تبلیغات، تهران: انتشارات مهربان نشر.
شارون، جوئل (1385). ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
شالچی، وحید، رحیمی، سرکو (1396) فهم دیگری در فضای مجازی، مطالعه دو جناح سیاسی اصول گرا و اصلاح طلب، مجله تحقیقات فرهنگی ایران، دوره  10 , شماره  4 (پیاپی 40) . صفحه117-89 .
عباسی، ابراهیم، فلاح، علی (1398). نشانگان پوپولیسم در انتخابات ایران؛ با تاکید بر انتخابات ریاست جمهوری، نشریه مطالعات منافع ملی، 4(16)، 101-129.
عبدالله، عبدالمطلب(1396). تأثیر مؤلفه های مذهبی بر رفتار رأی دهی و مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی دوره 20، شماره 77 صفحه 31-54.
فضل زاده، علیرضا ، انبیایی، محمدرضا ، متفکر آزاد، محمدعلی (1397). تبیین استراتژی های تبلیغات سیاسی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی، 9(33)، 115-130.
کریپندورف، کلوس.1383. تحلیل محتوا، مبانی روش‌شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی،نشرنی
الله یاری بیک، محمود، نعمتی انارکی، داود، شمسایی نیا، رامین (1400). نشانه شناسی مستندهای تبلیغاتی نامزدهای پیروز انتخاباتی بررسی موردی دوره های نهم تا دوازدهم انتخابات ریاست جمهوری ایران، نشریه رهپویه ارتباطات و فرهنگ، 1(2)، 49-72.
محسنیان راد، مهدی (1381). تبلیغات سیاسی رسانه ها در انتخابات هشتم، فصلنامه راهبرد، 10(26)، 283-324.
معتمد نژاد، کاظم (1387). مبانی و اصول تبلیغات سیاسی، مجله رسانه، دوره 19، شماره 3 صفحه 114-79
مقصودی، مجتبی، علی پور، جعفر، بررسی نمادها و آیین های مشروعیت بخش در برنامه های صدا و سیما با تاکید بر مناسک مذهبی، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، دوره 4، شماره 14 صفحه116-77 .
نصیری، منصور و میرصدری، سعیده  (1396) نمادگرایی دینی از نگاه پل تیلیش با تکیه بر نظام الهیاتی فلسفی وی، جستارهای فلسفه دین، سال ششم، شماره شماره 1 (پیاپی 13). صفحه 44-19 .
هولستی، اُل. آر (1373 )، تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی، ترجمه نادر سالارزاده
‏ Clitan, G., & Kleitsch, O. A. B. B. (2021). Mental Filters Used in Manipulating the Vote Through Electoral Posters Containing Religious Symbols. Innovative Instruments for Community Development in Communication and Education6, 1.‏
Burke, K. (1969). A rhetoric of motives. University of California Press.‏
Clitan, G., & Barbu-Kleitsch, O. (2020). Distorting the Message of Religious Symbols by Fallacious Reasoning in the Electoral Posters of Political Campaigns. In Collective Capacity Building (pp. 59-72). Brill.‏
Donahue, B. F. (1975). The Political Use of Religions Symbols: A Case Study of the 1972 Presidential Campaign. The review of Politics, 37(1), 48-65.‏
Finkel, S. E., & Geer, J. G. (1998). A spot check: Casting doubt on the demobilizing effect of attack advertising. American journal of political science, 573-595.‏
Haddock, G., & Zanna, M. P. (1997). Impact of negative advertising on evaluations of political candidates: The 1993 Canadian federal election. Basic and Applied Social Psychology, 19(2), 205-223.‏
Iancu, I., & Balaban, D. C. (2010). Religion and political communication during elections in Romania. Journal for the Study of Religions and Ideologies, 8(24), 151-167.‏
Panikkar, K. N. (1993). Religious symbols and political mobilization: The agitation for a Mandir at Ayodhya. Social Scientist, 63-78.‏
Thomas, J. H. (1965). Religious Language as Symbolism. Religious Studies, 1(1), 89-93.‏
Wahid, U. (2018). Media and Commodification of Islamic Symbols in Political Campaign Towards General Election of Governor/Vice Governor of DKI Jakarta 2017. Advanced Science Letters, 24(4), 2213-2217.‏
Weber, C., & Thornton, M. (2012). Courting Christians: How political candidates prime religious considerations in campaign ads. The Journal of Politics, 74(2), 400-413.‏
Zaluchu, S., Karnadhi, S., Widjaja, F., & Siahaan, H. (2019, November). Legitimation of Religious Symbols in Politics: Descriptive Analysis of The Narration of Indonesian Election Campaign 2019. In International Conference on Democratisation in Southeast Asia (ICDeSA 2019) (pp. 61-65). Atlantis Press.